‘Overheidsbeleid is vaak een knap staaltje van de middenklasse voor de middenklasse’

Weg bij OCMW

Een kleine zeven jaar werkte ik als maatschappelijk werker bij een grootstedelijk OCMW. Eind 2023 verliet ik de overheid en ging ik aan de slag als opbouwwerker bij SAAMO. Doel? Ik wil bij de komende verkiezingen de stem van mensen die ik bij het OCMW begeleidde luider laten klinken.

‘Ik wil de stem van mensen die ik bij het OCMW begeleidde luider laten klinken.’

Dat er zeer weinig geluisterd wordt naar mensen die leven in maatschappelijk kwetsbare posities was me bij het OCMW al heel erg duidelijk.

Ik krijg het bijvoorbeeld niet uitgelegd waarom we mensen die niet kunnen werken (wegens psychische of fysieke problemen, vaak een combinatie) een uitkering geven die lager ligt dan de armoedegrens. Anders gezegd: we dwingen mensen te leven in armoede. Dat is toch geen slim beleid?

Slim beleid?

Ik kan me ook mateloos opboeien over ander zogenaamd slim beleid dat in de praktijk uitdraait op minder bushaltes, minder buslijnen en minder bereikbaarheid met het openbaar vervoer.

Aan wie niet afhankelijk is van De Lijn wordt zo’n beleid verkocht als efficiëntie: op die manier vermijden we ‘lege’ bussen en zullen heel wat reizigers sneller van vertrek- tot eindpunt geraken. Maar in realiteit betekent het voor mensen zonder auto of fiets (ja, die bestaan) dat ze voortaan er langer over zullen doen om op hun bestemming te komen. Bij hun VDAB-bemiddelaar, bijvoorbeeld, of bij hun OCMW maatschappelijk werker.

Overheidsbeleid is vaak een knap staaltje van de middenklasse voor de middenklasse. Wie is daar de dupe van denk je?

Digitalisering

Doorgedreven digitalisering is nog zo’n thema. Zelf ben ik blij dat ik veel administratieve rompslomp via de computer kan regelen zodat ik minder beroep moet doen op instanties en diensten die enkel open zijn tijdens mijn eigen werkuren. Maar een kort gesprek met iemand in een kwetsbare positie zette me weer met beide voeten op de grond.

In de digitale wereld houdt men weinig rekening met mensen die niet mee zijn. De digitale kloof bestaat en ze is groter dan je denkt. We steken geld in allerhande flankerende maatregelen zoals digipunten. Maar ik vraag me af of het niet goedkoper zou zijn om naast de digitale dienstverlening ook nog gewone analoge loketten te voorzien?

Ieders Stem Telt

In mijn oude job kon ik moeilijk weg met dit soort bedenkingen. Bij SAAMO kan ik wel mijn ei kwijt. In aanloop naar de lokale verkiezingen van 13 oktober 2024 werk ik in Gent immers mee aan het project ‘Ieders Stem Telt’.

‘Bij SAAMO kan ik mijn ei kwijt.’

Via Ieders Stemt Telt laten we met het Gentse middenveld de stem van mensen in kwetsbare posities luider klinken, leggen we hun noden bloot en overtuigen we hen om bij die lokale verkiezingen een weloverwogen stem uit te brengen. Een kolfje naar mijn hand zeg maar.

Met het middenveld schreven we een prioriteitennota met zestien aanbevelingen en pasklare oplossingen om in onze stad te zorgen dat onrecht wordt aangepakt, dat het stadsbestuur meer rekening houdt met elke Gentenaar.

Sommige van onze eisen zijn vernieuwend of gewaagd, andere dan weer voor de hand liggend. Zo vragen we dat het volgende stadsbestuur erop toeziet dat de communicatie en dienstverlening van de sociale huisvestingsmaatschappij veel klantvriendelijker en transparanter verloopt. Steeds meer sociaal huurders krijgen voor hun verwarming jaarafrekeningen die ver boven het gemiddelde zitten, en niemand kan uitleggen hoe dit komt.

Voor buitenstaanders onbegrijpelijk dat dergelijke eis in een prioriteitennota moet belanden, maar voor ons wellicht een van de enige mogelijkheden om daadwerkelijk iets aan de situatie te doen. Dat de stad bij haar plannen al veel sneller mensen in een kwetsbare leefsituatie moet betrekken is dan ook een andere eis. Enkel zo kunnen uitsluitingsmechanismen op tijd gedetecteerd worden.

Met Ieders Stem Telt proberen we de rangen van het Gentse middenveld te sluiten. Samen klinkt onze stem luider en duidelijker. Of we gehoord worden? We kregen al positieve reacties van Gentse politici en mogen alvast op de koffie bij een aantal politieke fracties. Maar we verwachten nog uitnodigingen.

Politiek wakker schudden

Ik ben zo blij met mijn nieuwe job. Als SAAMO houden we de vinger aan de pols. Terwijl mijn teamcoach en ik aan Ieders Stem Telt werken, zitten mijn collega opbouwwerkers niet stil. Ze zorgen dat mensen in kwetsbare posities hun rechten uitputten. Samen met mensen en gebaseerd op hun ervaringen en getuigenissen kunnen zij loepzuiver vertellen waar het misloopt en wat het beleid beter kan doen.

Lees ook

Veertig jaar opbouwwerk: ‘Breng mensen bij dat ze naar boven moeten schoppen, niet naar beneden’

Andere opbouwwerkers maken wat we prediken gewoon waar. Te weinig woningen voor de opvang van daklozen? Wij zoeken naar oplossingen en maken met de Woonbox tiny houses voor tijdelijke invullingen mogelijk. Zoveel mensen die graag willen werken, maar niet mogen omdat ze niet rendabel genoeg zijn? Wij creëren jobs op maat. Het opbouwwerk is een speeltuin van creatieve oplossingen voor op papier complexe problemen. Zo schudden we aan de boom. En af en toe valt er een wijze beleidskeuze uit die echt rekening houdt met onze mensen. Hoe cool is dat?

Het wordt een zot spannend verkiezingsjaar. We zullen met Ieders Stem Telt alles uit de kast moeten halen om ervoor te zorgen dat mensen in een kwetsbare leefsituatie zich betrokken voelen, naar de stembus gaan en daar een doordachte stem uitbrengen. Het is verrijkend om daar met mijn twee voeten in te staan.