Opinie

‘De ouderenzorg verdient beter’

Anneleen Groeseneeke

De negatieve beeldvorming over de ouderenzorg gaat telkens een stapje verder. Zoveel negativiteit, dat verdient geen enkele sector. Dit moet veranderen.

© Unsplash / Johan Walter Banz

Ik werk in de ouderenzorg

In een verfrissende opinie ‘Het beeld over ouderen moet veranderen’ durfden Daan Duppen, Bram Claeys en Veerle Baert het aan om de negatieve beeldvorming die de ouderenzorg momenteel overheerst, bespreekbaar te maken.

Verhalen over ouderen die wegkwijnen, opgesloten worden of oneerbaar gefotografeerd worden halen in de media de bovenhand. Positieve verhalen krijgen jammer genoeg zelden aandacht. Media die vooral zoeken naar wat er niet goed loopt in de samenleving, dragen zo bij tot de instandhouding van deze negatieve beeldvorming.

Ik werk in de ouderenzorg en kan de vermelde opinie alleen maar toejuichen. Door het uitvergroten van betreurenswaardige voorvallen en door een gebrek aan positieve verhalen komt niet alleen de fysieke maar ook de psychische zorg in het oog van de storm. Spijtig, want vele woonzorgcentra hebben één doel voor ogen: het welzijn van hun bewoners.

Vergrijzing 

De vergrijzing neemt voortdurend toe, niet alleen kwantitatief. Mensen worden steeds ouder en in die oude dag kampen ze vaker met een beperking, dementie of psychische kwetsbaarheid.

‘Hogere zorgnoden’

Door de vermaatschappelijking van de zorg probeert men mensen zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde omgeving te houden. Daardoor komt men pas op latere termijn in een woonzorgcentrum terecht, maar dan wel met hogere zorgnoden.

De slechte financiering van de zorgberoepen en de hoge werkdruk werken het personeelstekort in de hand. Toch verzet het aanwezige zorgpersoneel bergen om de bewoners de nodige warme zorg te verlenen.

Mensen met een toekomst 

De ouderenzorg biedt méér dan alleen lichaamsverzorging. Om een aangenaam verblijf te realiseren, moet een woonzorgcentrum een plaats zijn waar mensen een ‘gewoon’ leven kunnen leiden. Hun persoonlijke levensverhaal en levensstijl, hun mogelijkheden en wensen moeten het uitgangspunt zijn. Vele woonzorgcentra beseffen dit en zetten volop in op een zinvolle dagbesteding, psychische ondersteuning en omkadering.

‘Een gewoon leven kunnen leiden.’

We moeten ouderen zien als mensen met een toekomst en hier actief op inspelen. De blik van de buitenwereld is te vaak gericht op hun problemen, beperkingen en achteruitgang. Binnen het woonzorgcentrum vertrekt men van een positief mensbeeld, door aandacht te schenken aan wat bewoners nog wel kunnen, door hun krachten aan te spreken.

De realisatie hiervan ligt in handen van een multidisciplinair team. Het verzorgend personeel staat vaak het dichtst bij de bewoner en probeert, ondanks de hoge werkdruk en het tijdstekort, signalen op te pikken. Zij werken samen met psychologen, pastores en maatschappelijk werkers aan noden en verlangens die verder reiken dan het medische luik.

Het belang van het welbevinden van deze medewerkers niet te onderschatten. Hun welzijn levert een continuïteit van zorg, gemoedelijkere omgang met de bewoner en een bijdrage aan hun levenskwaliteit.

Levensverhaal 

We denken allemaal wel eens terug aan momenten die zijn geweest . De mooie herinneringen willen we bewaren, de minder mooie momenten proberen we te plaatsen. Bij het ouder worden komt er meer tijd vrij om over je eigen leven na te denken.

‘Het levensverhaal is belangrijk.’

Het eigen levensverhaal is daarom een van de belangrijkste factoren voor een goede mentale gezondheid. Door terug te blikken op het eigen leven geeft de oudere zijn verleden een plaats. Het versterkt de eigen identiteit en men vindt vaak nieuwe energie om de eigen toekomst te regisseren.

Ook voor de hulpverlener is het kennen van het levensverhaal een meerwaarde. Het is een houvast om zorg op maat te bieden en de relatie met de oudere te versterken. Het kenbaar maken en delen van het levensverhaal vraagt veel tijd en vertrouwen.

Gevoelige thema’s 

De ouderenzorg gaat ‘gevoelige onderwerpen’ zeker niet uit de weg. Seksualiteit bij ouderen blijft een groot taboe. Het hoort echter bij het leven, ook op latere leeftijd. Daarom heeft het een plaats in het woonzorgcentrum en het welzijn van ouderen.

Ouderen hebben vaak de neiging zich te schikken naar dit taboe. Ze gaan er van uit dat dit niet hoort of ontwikkelen gevoelens van schaamte. Ook bij werknemers heeft dit vaak een impact en is er een nood aan handvaten om hiermee om te gaan.

Steeds meer woonzorgcentra ontwikkelen een visie op seksualiteit en intimiteit bij bewoners. Deze nood normaliseren is een eerste stap in de goede richting.

Werk aan de winkel 

Er is zeker nog werk aan de winkel op vlak van financiering, personeelstekorten, tijdsdruk en welzijn.

De ouderenzorg engageert zich en neemt de nodige stappen met de beperkte middelen die ze ter beschikking krijgt. Dat mag best gezien worden.

Reacties [4]

  • fabienne sichien

    mijn moeder verblijft in een wzc omdat wij haar niet konden geven wat ze nodig heeft: een toegankelijke woning, sociale contacten, activiteiten op haar maat. Ze is gelukkig. mijn schoonvader woont naast ons, hij is op dit moment stervende, maar thuis in familiekring. alle mogelijke vormen van thuiszorg helpen daarbij. wij bieden hem wat een kliniek niet kan bieden: thuis sterven. een gezin, twee situaties, omdat het kan. Onze zorgsector is van de beste ter wereld, omwille van de keuze die we hebben om op maat zorg te organiseren. medewerkers en vrijwilligers maken vaak het verschil, als het beleid van hun organisatie hen toelaat om initiatieven te nemen. de media drijven op hun eigen vooroordelen en gebrek aan ervaring – maar hun mening heeft een ongelooflijk impact en hun framing wordt als “waar” ervaren. Niets is minder waar. Als professioneel medewerker van OKRA weet ik dat ouderen zorgend in het leven staan. ouderen zorgen voor ouderen! dat lees je nergens…een artikel waard?

  • Geneviève Colsoul

    Als vrijwilliger bezoek ik een bejaarde dame in een woonzorgcentrum. Deze dame met beginnende dementie wordt met de beste pratktische zorgen omringd door haar verzorgenden. Deze zijn echter met te weinig, en hebben dus tijd tekort om daar eventjes een paar minuten te besteden (ik schreef bijna: verliezen) aan liefdevolle aandacht voor hun mensen – iets waartoe ze nu al zeker bereid zijn. Dit soort zorg kan ook niet kan gemeten worden, en dus niet mee ‘gerekend’ worden in het berekenen van de zorgtijd en -handelingen, en dus ook niet in de subsidiëring. Ik zou voorstellen dat deze gevoelsaandacht evenzeer als een ‘prestatie’ meegeteld wordt, in geld en in tijd. Dit kan veel bijdragen aan de levenskwaliteit van deze mensen. Veel senioren zijn gezond en actief, zetten zich maatschappelijk in. Maar een eenzijdig ‘hoerabeeld’ ophangen van die senioren die dat niet meer kunnen, helpt hen niet verder, wel in tegendeel.

  • Aline Beullens

    Inderdaad, ouderen verdienen zorg en aandacht! Zij hebben gans hun leven gewerkt, meegebouwd aan een leefbare maatschappij.
    Helaas zijn de prijzen in de rusthuizen zo hoog, dat mensen die zelf hun kinderen hebben grootgebracht, het nu met één pensioen moeten doen, wat ontoereikend is! En de mensen die de ouderen helpen, verzorgen met aandacht en eerbied zijn bewonderenswaardig!

  • Steve De Meester

    Als ergotherapeut en docent binnen een opleiding ergotherapie sta ik volledig achter deze visie! Zelf probeer ik studenten te enthousiasmeren voor ouderenzorg en hen te laten kennismaken met 2 belangrijke zaken: vermogen én uitvoering! Het vermogen is soms geen 100% meer waardoor de uitvoering niet effciënt verloopt. Onze taak als zorgverstrekker is het op zoek gaan naar het resterende vermogen én de oudere opnieuw betekenisvolle activiteiten laten uitvoeren!
    De media heeft een ongelofelijke impact op het beeld dat wij van ouderen krijgen. Mijn tenen krullen bij het woord ‘rustoord’ ‘dementerende’ ‘oudjes’ … maar ik ben ‘on a mission’ om dergelijke uitspraken uit te roeien.
    Het is iets wat we allemaal moeten doen, ouder worden! We hebben hier geen keuze in, het is ‘voorgeprogrammeerd’! Eerlijk, het idee om vanaf 70 jaar met een defintie door het leven te gaan vol stigmatiserende kenmeren, nee, dank u wel!

    Ouderenzorg, dat is fifty shades of grey, anders bekeken!

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.