Jonge mama: ‘Ik ben bang om hulp te aanvaarden’

Onzichtbaar hoekje

Ik stel me kort voor. Ik ben een achtentwintigjarige mama, het tweede kind is op komst. Ik werk als verpleegkundige.

‘Mijn schouders torsen een zware jeugdhulprugzak.’

Als kind verbleef ik in de jeugdhulp en de psychiatrie. Die donkere periode verberg ik liever in een onzichtbaar hoekje.

Luisterend oor

Enkele weken geleden praatte ik met een collega over laagdrempelige eerstelijnshulp. Want voor een jonge mama is een luisterend oor altijd welkom. Samen oplossingen bedenken voor kleine en grote problemen. Naast familie en vrienden, kan ook een professioneel getraind oor daarbij helpen.

Mijn collega was verbaasd toen ik vertelde dat die drempel voor mij torenhoog blijft. Over die verbazing was ik dan weer stomverbaasd.

Jeugdhulprugzak

Ik heb daar een hele tijd over gepiekerd. En plots werd het helder: mijn kwetsbare schouders torsen nog steeds een zware jeugdhulprugzak.

Telkens er gesproken wordt over beroep doen op hulpverlening, ervaar ik dat diepsnijdend gevoel. Enkel wie zelf in de jeugdhulp verbleef, kan dat begrijpen. Geen enkel kind komt een leefgroep binnen zonder dat ook zijn gezin onder de loep wordt genomen. Zijn er nog broertjes en zusjes in de jeugdhulp? Ja. Zaten je ouders ooit zelf in de psychiatrie? Ja.

Een verstandig kind trekt het besluit dat zijn toekomst er niet al te rooskleurig uitziet. Een leven met minder kansen lijkt onvermijdelijk. Als jonge vrouw zou je wel gek zijn om aan kinderen te beginnen. Je duwt hen opnieuw in een vicieuze cirkel.

Cirkel van kwetsbaarheid

Die chronologie van onvermijdelijkheid is meer dan een gevoel. De cirkel van kwetsbaarheid dook ook op in mijn opleidingen voor opvoeder en verpleegkundige.

Ging het over kindermishandeling, dan werd steevast vemeld dat ouders die mishandelen, vaak zelf mishandeld zijn. Een foute conclusie is dan snel gemaakt: “Wie mishandeld werd, zal waarschijnlijk zelf mishandelen.”

Ploeteren in het verleden

Kwetsbare ouders worden gezien als onvermijdelijk doorgeefluik van problemen. Ik zie het vandaag ook terugkomen in mijn job. Gaat het over een kind dat opgroeit in een verontrustende situatie, dan staat de schijnwerper meteen op de gezinscontext.

‘Ik begrijp het. Ik wind me er over op. Het maakt me verdrietig.’

Begrijpelijk, al gaat dat zelden enkel over het hier en nu. We proberen de verontrusting te pakken te krijgen door onder te duiken in het verleden van de ouders. Zaten ze in de jeugdhulp? Worstelden ze met psychische problemen? Dat zijn dan tickets voor een rechtstreekse rit naar een verontrustrende opvoedingssituatie.

En zo wordt de toekomst van een jeugdhulpkind ‘besmet’ door het verleden van zijn ouders. Als jeugdhulpkind, sociale professional en jonge mama overstelpt me dat. Ik begrijp het. Ik wind me er over op. Het maakt me verdrietig.

Verstand en hart

Tijdens een zwangerschap kan je die cocktail van gevoelens niet altijd verborgen houden.

‘Hoe zullen hulpverleners over mij oordelen?’

Een goede begeleider had snel door dat hier meer aan de hand is dan een onschuldig dipje. Ik kreeg het warm advies om in een veilige en professionele omgeving een gespecialiseerd zorgprogramma rond zwangerschap en hechting te volgen.

Mijn verstand zegt: Grijp deze kans! Maar mijn hart zegt om er zo ver mogelijk van weg te blijven. Hoe zullen hulpverleners over mij oordelen? Schatten ze in dat ik ondanks mijn verleden in jeugdhulp en psychiatrie, toch een sterke en zorgzame mama kan zijn?

Ik ben bang

Ik ben bang. Bang voor hun oordeel. Bang dat ze mijn kwetsingen en onvolkomenheden – wie heeft ze niet? – aanwenden om mijn kinderen in de handen van de jeugdhulp te duwen.

‘Rond me zie ik mensen die hun kwetsbaarheid tonen en ondersteuning toelaten. Ik zie hen groeien.’

Ik ben bang dat mijn beslissing om nu hulp te aanvaarden achteraf het kantelmoment bleek waarop de cirkel opnieuw gesloten werd.

Voorlopig houd ik hulp daarom liever nog even af.

Durven vertrouwen

Maar: ik twijfel. Want rond me zie ik mensen die hun kwetsbaarheid tonen en ondersteuning toelaten. Ik zie hen groeien. Dat geeft me moed om die weg te volgen en de aangeboden hulp toch vast te grijpen.

Lees ook

Getuigenis van mama laat diepe indruk na

Ik sta ook niet alleen. Ik word gesteund door een sterke huisarts, betrokken vroedvrouw en begripvolle partner. Zij zullen voor me opkomen als ik even niet sterk genoeg ben om dat zelf te doen.

Ik weet dat er hulpverleners zijn die vanuit respect en vertrouwen kwetsbaarheid kunnen ombuigen naar kracht. Ik zie er zo eentje in de spiegel. Misschien moet ik erop durven vertrouwen dat ik die zelf ook tegenkom.