Opinie

‘Aalst ontmantelt kritisch sociaal werk’

Anja Vanrobaeys

De stad Aalst knipt in het subsidiebedrag voor sociaal werk. Via een tender kon iedereen meedingen naar dat ingekort budget. Kamerlid Anja Vanrobaeys (sp.a) vreest dat jarenlange ervaring in armoedebeleid verloren dreigt te gaan. Ontmantelt Aalst het kritische middenveld?

aalst

© Unsplash / Jan Kolar Vui

Beleidsondersteuning

De organisaties Parol, Steunpunt Welzijn en Schulden op School zijn geen groentjes in het Aalsterse welzijnslandschap. Ze hebben twintig jaar expertise op vlak van buurtwerk en activering op de teller staan. Maar de huidige bestuurscoalitie (N-VA, CD&V en Open VLD) is niet overtuigd en laat de samenwerking uitdoven. De drie organisaties verliezen hun stedelijke subsidies.

‘Organisaties worden de mond gesnoerd.’

Op die manier worden kritische vzw’s het zwijgen opgelegd. Schepen van Sociale Zaken Sarah Smeyers (N-VA) liet het in het Nieuwsblad al optekenen dat er projecten gezocht worden “die ons beleid echt ondersteunen”.

Organisaties worden de mond gesnoerd. Want als de kraan van levensnoodzakelijke subsidies dicht gaat, dan betekent dat ook het einde voor de publieke autonomie van deze organisaties .

Die vrees is niet uit de lucht gegrepen. De OESO schreef eerder al dat overheden het systeem van projectsubsidies kunnen misbruiken om organisaties naar voor te schuiven die hun mond dichthouden. Het voordeel gaat naar wie pleisters op een houten been plakt, eerder dan wie structurele mistoestanden aanklaagt.

De casus in Aalst lijkt die these van de OESO te bevestigen.

Middenveld maakt verschil

De schepen van Sociale Zaken wil dus projecten die het beleid echt ondersteunen. Dat klinkt ongelukkig tegen de achtergrond van een stijgend algemeen armoederisico en een forse stijging van de kinderarmoede.

Ook lokale overheden hebben belang bij een onafhankelijke pers, onafhankelijke justitie en zeker ook een onafhankelijk sociaal werk. De overheid is geen specialist, heeft te weinig kennis ter zake en heeft evenmin resultaten behaald die haar het recht geven eenzijdig te oordelen.

Vanzelfsprekend moet sociaal werk door de overheid beoordeeld worden. Maar dan met maximale inspraak van specialisten en gebruikers in een samenwerking die de democratie versterkt. De expertise van middenveldorganisaties maakt het echte verschil.

Minder kwaliteit

Voor het stadsbestuur van Aalst lijkt alles in kannen en kruiken na de tendering: ze hebben bespaard en alle projecten en opdrachten worden verdergezet. Soms door dezelfde organisaties, soms door andere. Helaas hebben besparingen altijd gevolgen, niet in het minst voor de gebruikers en medewerkers van de getroffen organisaties.

‘Voor de stad lijkt alles in kannen en kruiken.’

Onderzoekers van de New York University vatten in recent onderzoek een aantal gevolgen samen van die hervormingen en privatiseringen in zorg en welzijn: voorzieningen worden gesloten, hogere toegangsdrempels, lager geschoold personeel wordt ingeschakeld in plaats van specifiek opgeleide krachten, er is minder tijd, aandacht of budget voor personeelsontwikkeling, er is meer personeelsverloop, stress en burn-out. Dat alles mondt meestal uit in een verlaging van de kwaliteit van de dienstverlening.

De concurrentie die in Aalst op de spits wordt gedreven, bevoordeelt grote vzw’s en hoog-gekapitaliseerde profit-bedrijven zoals G4S Care. Zij zijn beter uitgerust om de kost te dragen van nieuwe projecten. Ze zijn beter georganiseerd om het hoofd te bieden aan de zware evaluatie- en boekhoudvereisten. Kortom, bij tendering komen ze beter aan de bak. Ze duiken onder de prijs en spelen concurrenten uit de markt.

Zware dobber

De subsidiëring van middenveldorganisaties moet in Aalst voortaan meer in lijn met het beleid liggen. Welnu, dat beleid laat nog altijd te wensen over. Kinderarmoede blijft stijgen.

‘Kinderarmoede blijft stijgen.’

In die context verminderde het huidig bestuur de tussenkomsten voor medische kosten, energie, thuishulp en maaltijden. Passen helaas ook in dit rijtje: halvering van lokale opvanginitiatieven en de terugschroeving van huurtoelagen. Al die besparingen zijn een zware dobber voor mensen met een laag inkomen.

Deuren toe

Dit stedelijk beleid leidt tot onderbescherming en snijdt in de dienstverlening voor mensen die het hard nodig hebben. Hun kansen op een goed opleidingsniveau dalen en tewerkstellings- en huisvestingskansen nemen af.

Het afwentelen van besparingen op mensen die dat het hardste voelen, is onaanvaardbaar. We zijn dan ook strijdvaardiger dan ooit. Samen met het middenveld willen we de komende jaren een vuist maken tegen de ontmanteling van het middenveld als het hart van onze democratie. Aan mij hebben ze een strijdkameraad.

Reacties [3]

  • Lucas Vandendriessche

    Prima dat het artikel vanuit strijdvaardigheid geschreven is. In de laatste zin wordt dat dan eindelijk benoemd.
    Dat opent wat begrip voor een aantal ongenuanceerde gedachtensprongen, waarbij een verwijzing naar wetenschappelijk werk van de OESO er eigenlijk een beetje over is.

    Ik ben bij dit soort artikels altijd geneigd om tegenovergesteld gas te geven. Tegenover sommige aannames, bijv. dat het huidige Vlaamse middenveld zo krachtig en progressief is. Maar ik hou me in… :)

    • Koen Mees

      Beste, helaas stellen we ook elders vast dat (nieuwe) bewindvoerders met argumenten van efficiëntiewinst komen om ‘andere spelers op de markt’ opdrachten te gunnen.
      Heikel punt is meteen ‘hoe de opdracht bepaald wordt’. Vraagt de opdrachtgever een kritische brede kijk op (haar) beleidskeuzen en de context van de problematiek ? Vraagt die om de doelgroep deel te doen hebben in het uitwerken van de beleidsmaatregelen die écht werken voor, door en mét de doelgroep ? Of kijkt de opdrachtgever liever naar de problemen met de bril van ‘individuele schuld’ i.p.v. ‘maatschappelijke kwetsbaarheid’ of systeemfouten in veld en ‘maatschappij’ ? Eens de opdracht en de ‘ijkpunten’ zo vastgelegd, is de uitkomst ‘verkocht’! Jury of niet maakt dan niets meer uit. ‘Meten’ bepaalt naar buitenuit !? Maar helaas heeft de doelgroep vaak weinig aan die resultaten. Oogkleppen komen managers of beleid goed uit, de doelgroep meestal niet. Zijn waardig leven en hun mensenrechten verworven ? Winst ? http://www.SWAN.be

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.