Internering
Pleeg je een misdrijf en beoordeelt een rechter op basis van een psychiatrisch deskundigenonderzoek dat je psychisch kwetsbaar bent, dan kan hij beslissen om je te interneren.
‘Mijn zoon voelt zich slachtoffer van loze beloftes en bedrog, maar niemand die luistert naar zijn deel van het verhaal.’
Die internering beschermt niet alleen de samenleving, maar zou er ook voor moeten zorgen dat de geïnterneerde begeleiding en ondersteuning krijgt. De praktijk loopt anders. België werd al verschillende keren veroordeeld voor het gebrek aan zorg, vooral als de internering wordt uitgevoerd in de gevangenis.
Recent getuigden advocaten en forensisch hulpverleners, iemand die geÏnterneerd werd en een magistraat op rust over grote gaten en onmenselijke toestanden. Naast iemand die geïnterneerd is, staan veelal ook familie en vrienden. Een wanhopige moeder was zo moedig om aan Sociaal.Net haar verhaal te vertellen.
Hoe kwam je zoon als geïnterneerde in de gevangenis terecht?
“Alle ellende begint bij een bouwconflict. De droomvilla van Koen en zijn vrouw wordt een slepende strijd met een bouwpromotor. Uiteindelijk zeggen ze de samenwerking op, de villa komt er niet en ze moeten een hoge schadevergoeding op tafel leggen.”
“Er volgt een juridische veldslag die Koen en zijn vrouw uitput. Vier jaar geleden oordeelde een rechter dat die schadevergoeding overdreven was.”
Case closed, denk je dan?
“Dan pas begint de echte ellende: Koen krijgt een mail met het bericht dat de bouwpromotor in beroep gaat tegen die beslissing. Zijn stoppen slaan door, hij zoekt de bouwpromotor op en er volgt een vechtpartij. Via een voorlopige hechtenis belandt hij eerst in de gevangenis en wordt hij vervolgens onder elektronisch toezicht geplaatst.”
“Er hangt hem een zware veroordeling voor poging tot doodslag boven het hoofd. In de lange aanloop naar de rechtszaak, is Koen zichzelf niet meer. Hij is woest op iedereen die iets met justitie te maken heeft en in 2021 dreigt hij de rechtbank op stelten te zetten.”
“De rechter spreekt zich uit over beide feiten: de vechtpartij en het dreigen met een aanslag op de rechtbank. Er wordt een deskundige aangesteld om zijn psychische toestand te beoordelen, maar van een internering is er dan nog geen sprake. Hij wordt veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf en torenhoge schadevergoedingen aan het adres van de bouwpromotor.”
Koen legt zich niet neer bij die beslissing?
“Hij blijft achter met een kanjer van een onrechtvaardigheidsgevoel. Hij voelt zich slachtoffer van loze beloftes en bedrog, maar niemand die luistert naar zijn deel van het verhaal.”
‘Als je voor een rechter verschijnt, dan stel je je best nederig op en bijt je desnoods je tong af.’
“Hij tekent beroep aan tegen het vonnis en blijft tekeergaan tegen alles wat met justitie te maken heeft. Hij zoekt contact met parketmagistraten en rechters die volgens hem eenzijdig luisteren en leugens vertellen.”
Daardoor werkt hij zich verder in nesten?
“Als je voor een rechter verschijnt, dan stel je je best nederig op en bijt je desnoods je tong af. Maar zo zit Koen niet in elkaar. De beroepsrechter stelt een psychiater aan en vraagt om advies over de psychische gezondheid en toerekeningsvatbaarheid van Koen. Op basis van dat verslag beslist de rechter Koen te interneren.”
‘Zonder dat bouwconflict leefden Koen en zijn vrouw nu als modelburgers in hun droomvilla.’
“Hij verblijft nu een half jaar in de gevangenis. Niemand weet of hij ooit vrijkomt. Een Commissie ter Bescherming van de Maatschappij beslist over zijn verdere traject en toekomst. Voorlopig is daarbij geen sprake van een verlofregeling of een verblijf in een zorginstelling.”
Voor het bouwconflict liep alles min of meer normaal?
“Het klinkt ongeloofwaardig, maar zonder dat bouwconflict leefden Koen en zijn vrouw nu als modelburgers in hun droomvilla.”
“Niemand die deze uitzichtloze ellende kon voorspellen. Als kind kwam Koen thuis met goede rapporten: hoge punten en af en toe de opmerking dat hij eerst moest nadenken voor hij iets zei of deed. Zoals de meeste mensen heeft hij ook een scherp kantje: drijf je hem in het nauw, dan kan hij fel uit de hoek komen.”
“Met die rechtszaken kwam Koen in een voor hem slechtst denkbare wereld terecht. Hij belandde in een harde strijd waarin iedereen het grote gelijk wil halen. Hij dacht die te winnen, maar kreeg de rekening gepresenteerd. Nu kwijnt hij weg in de gevangenis.”
Bij internering is er sprake van een ernstige psychiatrische problematiek. Bij je zoon is die er niet?
“Als ik doorheen gerechtsverslagen blader, dan worden op Koen ziektebeelden geplakt die ik niet herken. Ben ik al een leven lang een blinde en naïeve moeder? Of werd mijn zoon zo in het nauw gedreven waardoor zijn scherpe kanten enorm uitvergroot zijn?”
“Het was een fiere en succesvolle man. Weerloos zag hij alles wegglippen: zijn vrouw, zijn huis, zijn job, zijn toekomst, zijn leven. Hij voelt zich door iedereen platgewalst. Ik vraag me af hoe anderen in zo’n situatie zouden reageren.”
Je bent zelf verpleegkundige. Hoe kijk je naar de zorg die je zoon krijgt in de gevangenis?
“Als psychiaters en rechters vinden dat Koen hulp nodig heeft, dan moeten ze die ook bieden. Als ze het lef hebben om mensen met het etiket ‘psychiatrisch ernstig ziek en gevaarlijk’ voor onbepaalde tijd uit de samenleving te halen, dan moeten ze ook klaar staan met intensieve zorg en ondersteuning. Maar die is er niet.”
“Ik weet niet wat men in de gevangenis met Koen hoopt te bereiken. Koen is blij als er een keer per week een maatschappelijk werker even bij hem in de cel op bezoek komt. Voor de rest is er amper sprake van psychologen of advocaten. Er is niks waaruit blijkt dat iemand ons ernstig neemt.”
‘Het is voor mij een raadsel hoe artsen en sociaal werkers het volhouden in zo’n systeem.’
“De internering passeert langs velen, alsof het dagelijkse kost is. De boodschap dat er binnen vier maanden een commissie bij elkaar komt om te bekijken wat er met Koen moet gebeuren, is onmenselijk.”
“Het is voor mij een raadsel hoe artsen en sociaal werkers het volhouden in zo’n systeem. Telkens ik op bezoek ga, schreeuwt mijn hart niet alleen voor Koen, maar ook voor al die begeleiders en hulpverleners die blind meedraaien in zo’n onmenselijk systeem.”
“Koen belt elke dag verschillende keren naar mij. Dat is maandelijks een gepeperde rekening want bellen vanuit de gevangenis is duur.”
© Unsplash / Ashwini Chaudhary
Hoe houd je contact met je zoon?
“Koen belt elke dag verschillende keren naar mij. Dat is maandelijks een gepeperde rekening want bellen vanuit de gevangenis is duur.”
“Ik probeer twee keer per week bij hem op bezoek te gaan. Dat is geen ontspannend moment. Soms voel ik me er een crimineel. Ik word gefouilleerd, moet mijn beha uitdoen en langs de metaaldetector passeren. Soms is het gevangenispersoneel correct en vriendelijk, soms blaffen ze je af. Je moet het ondergaan.”
Vertelt Koen je iets over de leefomstandigheden in de cel?
“Soms en langs zijn neus weg. Een gevangenis hoeft geen sterrenhotel te zijn. Maar minimale menselijkheid mag je toch verwachten. Nu is er op cel zelfs geen fatsoenlijk toilet. Waarom mensen zo vernederen? Dat gaat bij een moeder door merg en been. Werd hij nog niet genoeg gestraft?”
Je klinkt wanhopig, zonder enig zicht op een oplossing.
“Mijn zoon zit vast in het web van justitie. Het enige wat op den duur nog rest, is euthanasie. Het klinkt hard uit de mond van een moeder, maar dat is waar internering ons gebracht heeft.”
‘Mijn zoon zit vast in het web van justitie.’
“Ik heb dat ook al gezegd aan de maatschappelijk werkers van de psychosociale dienst. Als jullie deze uitzichtloosheid in stand houden, dan kunnen jullie mijn zoon veel beter helpen door hem op een humane manier uit het leven te laten stappen. Dan komt er eindelijk een einde aan deze lijdensweg.”
Hoe houdt Koen dat vol?
“Hij probeert zich overeind te houden door veel te lezen. Hij schrijft ook een boek over hoe mensen het geluk kunnen vinden. Hij zoekt hiervoor steun en publicatiemogelijkheden. Maar probeer dat maar eens vanuit de gevangenis, als geïnterneerde. In een vergeetput neemt niemand je ernstig.”
‘In een vergeetput neemt niemand je ernstig.’
“Hij probeert te overleven in een zee van onrecht. Ik vrees dat hij het niet lang meer volhoudt. Wat is het leven nog waard voor zo iemand? In mijn dromen koop ik voor hem een vliegtuigticket om in een ander land een nieuw leven op te bouwen.”
En hoe houd jij dit vol?
“Ik ben het enige wat hem nog overeind houdt. Zolang hij niet opgeeft, kan ik ook niet opgeven. Wat me vooral uitput, is dat ik hem niet kan helpen. Hij weet niet of hij kerstmis volgend jaar thuis kan vieren. En ook niet of dat binnen tien jaar anders zal zijn. Dat is toch niet menselijk?”
“Ik overleef door mijn job en mijn patiënten, al praat ik er met hen niet over. Het verhaal dat ik hier aan jou vertel, vertelde ik nog aan niemand. Ik val er mensen alleen maar mee lastig en schiet er niks mee op. Het doet wel deugd dat iemand eens luistert, maar voor Koen verandert er niets.”
Waar had dit verhaal anders kunnen lopen?
“Neem het deskundigheidsonderzoek. De ene deskundige komt tot besluit dat Koen ernstig ziek en gevaarlijk is. Een andere deskundige besluit precies het tegenovergestelde. En dat allemaal op basis van momentopnames. Mensen dragen een leven lang de gevolgen van die lichtzinnigheid. Vooraleer je zo’n vergaande adviezen geeft, moet je mensen veel langer observeren. Maar dat gebeurt niet.”
‘De ene deskundige komt tot het besluit dat Koen ernstig ziek en gevaarlijk is. Een andere deskundige besluit precies het tegenovergestelde.’
“Mocht iemand de ruimte gemaakt hebben om zonder vooroordelen naar mijn zoon te luisteren, erkenning te geven aan zijn onrechtvaardigheidsgevoel en geduldig uitgelegd hebben dat zijn reacties niet door de beugel konden, dan had het anders kunnen lopen.”
Moeten we hopen dat politici wakker schieten?
“De vorige minister van Justitie liet zich nog niet zo lang geleden opsluiten in een cel van een nieuwe gevangenis. Ik veronderstel om even te ervaren hoe dat voelt. Ik krijg het koud van zo’n promostunt.”
“Politici zouden het traject van Koen eens moeten volgen: van politiecel naar de psychiater, door een rechter ziek en gevaarlijk genoemd worden en dan voor god wie weet hoe lang de gevangenis in met twee celgenoten die geen Nederlands spreken.”
Als je het gevoel hebt dat alles en iedereen je in de steek laat, hoe kijk je dan zelf naar de samenleving?
“Het is een publiek geheim dat internering een schande is die heel veel schade berokkent. België wordt steeds opnieuw veroordeeld voor het gebrek aan zorg aan geïnterneerden die in de gevangenis verblijven. En toch gebeurt er niets. Hoe kan je als samenleving nog krachtiger tonen dat je voor deze mensen geen plaats en toekomst meer ziet?”
‘Met wat pech raak je verstrikt in een systeem dat langs alle kanten kraakt.’
“Ik heb niet het gevoel dat er iemand is die zich de vraag stelt: wat is hier nu de beste en meest humane oplossing? Niemand ligt daar nog wakker van. Geen enkele rechter die wakker ligt van de gevolgen van zijn uitspraken.”
“Ik had nooit kunnen geloven dat ik twee keer per week een geïnterneerde zoon in de gevangenis zou bezoeken. Maar met wat pech raak je verstrikt in een systeem dat langs alle kanten kraakt. Dit is erger dan de ergste nachtmerrie. En het kan iedereen overkomen. Dat besef is er nog onvoldoende want anders laat je mensen niet uitzichtloos achter in zo’n vergeetput.”
Reacties [14]
Wat een verhaal, wat een onrecht, wat een onmacht. En vooral de onmacht, die zwaarder wordt dan de oorzaak…… En zoveel nagels op de kop!
Jammer dat het niet meer bekend is, ik heb het ook gevonden via de Acid crowdfunding. Dit moet meer verspreid worden!
Misschien een crowdfunding om een top-advocaat aan te stellen?
Ook ik ben via de crowdfunding van Acid bij jouw verhaal terecht gekomen. Zoals iemand anders hier al schreef, denk ik dat iedereen een breekpunt heeft als hij/zij maar lang genoeg onrechtvaardig behandeld wordt. Ik merk met ouder worden dat de gewone mensen ook steeds vaker voor allerhande onnozelheden (vb. Kersenpitje uitspugen, zakje met vuil in een openbare vuilnisbak deponeren) op de vingers getikt worden. Daarbij komt dat we daar eigenlijk niks tegen kunnen doen. Zelfs als je weet dat je niks hebt misdaan en je hebt bewijs, dan wordt dat nog genegeerd en moet je gewoon zwijgen en betalen.
Als je dan niet het type bent dat zich daar stilzwijgend bij neerlegt, kunnen ze het je van hogerhand duidelijk zeer moeilijk maken.
Ik heb jullie verhaal hier gelezen en zat na afloop met tranen in de ogen, omdat ik begrijp hoe het zover is kunnen komen en toch niet snap dat dit het resultaat kan zijn. Sterkte en hopelijk komt er snel een einde aan deze uitzichtloze situatie.
Amai Sabine, wat een heftig verhaal.
Het had mij ook kunnen overkomen als ik het zo lees. Ook ik heb een hoog rechtvaardigheidsgevoel en zou door ons rechtsysteem ook zo gefrustreerd kunnen zijn geweest als jouw zoon, als dat scenario mij ook was overkomen.
Kan je de Belgische staat niet voor de raad van state brengen, of een ander rechtsorgaan, zodat ze per dag oplsuiting zonder zorgen een vergoeding van x duizend euro moeten betalen. Uiteindelijk is dat zeer nalatig van de overheid en is dat iets wat de mensen die de overheid betalen toch niet willen.
Deze situatie is gewoon niet humaan!
Veel sterkte X
PS crowdfunding Acid bracht mij hier naar jouw getuigenis
Pakkend en zo herkenbaar.
Mijn vriend zit niet in een gevangenis maar zorginstelling ook geinterneerd met totaal geen vooruitzicht wanneer de internering stopt.
De begeleiders doen hun best maar er zijn regels die bezonder moeilijk maken vooral de uitzichloosheid dat dit geen eindatum kent. Ook bij ons is er geen idee voor. Een moment van stoppen doorslaan en rechters die ambulante begeleiding afwezen oordeelden dat hij een gevaar voor de maatschapij was ondanks dit twee jaar terug plaatsvond en verdere incidenten uitbleven. Heeft een persoon met angsstoornissen en autisme begeleiding nodig ja absolut maar dit ervaar ik als zeker niet de oplossing.
Ik herken me helemaal in dit verhaal
Moeder van geïnterneerden zoon…Al 7jaar…ook toevallig gelopen..even ontaard…en de stempel van gevaarlijk en psychiatrisch etiket erop !.
Uitzichtloos….onmenswaardig…binnen fpc..
Ook bij ons die euthanasiegedachte als enige uitweg uit grote onmacht…
Super moedig zelfs. Je zou van pure frustratie en emotie als moeder ook opgenomen kunnen worden. Sterk hoor mama en Koen! Ik hoop dat er voor jullie snel een licht aan het einde van deze (bureaucratische/mensonwaardige) tunnel komt en dat het overheidsgeld eens naar de juiste instanties gaat ipv daar waar al meer dan genoeg geld zit.
Wat moedig om hier te getuigen, laten we hopen dat het geen nadelige gevolgen heeft. Dit wordt de prelude van een nieuwe repressie in de zero-tolerans aanpak en alle middelen worden gebruikt. Nog nooit werden fouten toegegeven.
Laat er “gerechtigheid” bestaan, ook al vergaat de wereld. Dit heersende moto wordt heden ten dage versterkt. Hoe gaan we dat veranderen?
Dit verhaal raakt mij…. Ik voel zoveel machteloosheid en ook kwaadheid. Hoe is het mogelijk dat een goed en integer man met zoveel plannen, geen levensperspectief meer ziet door al het onrecht dat zich opstapelt. Zijn waardigheid als mens is hem gaandeweg ontnomen wat hem herleidt tot een kwetsbaar en weerloos gebruiksvoorwerp. Ik wens hem het begrip toe dat dit tij kan keren en de nodige mentale ondersteuning om psychisch een nieuw evenwicht te vinden. Hartelijk, Mieke Beirinckx
Bij justitie werken nogal wat mensen met een reuzegommentaliteit . En dat is nog zeer hoffelijk uitgedrukt .
Ik ben een ex-geinterneerde . Ik weet waarover ik praat . Ik herken mij in karakter van Koen .
Hou de moed erin en blijf vechten .
Bedankt om jouw verhaal te delen. Heel moedig! Ik zal het ook verder delen. Wat een onrecht… Kan ik iets doen? Heeft hij graag post bijvoorbeeld?
Indra, Koen heeft heel graag post.
Je kan hem schrijven op:
Koen Diels
Begijnenstraat 42
BE-2000 Antwerpen
Indra koen was zeer blij met u brief. Bedankt
Dit kan inderdaad iedereen overkomen binnen het huidige systeem. Mensenrechten zijn er alleen in theorie. Wat kan ik doen om te helpen?
Heb de pech gehad om een maandje te moeten verblijven in de begijnenstraat. Zat bij Koen op sectie, Koen is geen gevaar voor de maatschappij het is echt een oprechte en goede mens. Een mens die net zoals iedereen een breekpunt heeft. Hoop echt dat hij de aandacht krijgt die hij verdient en snel uit de hel van Antwerpen geraakt.
Zeker lezen
Tom Daems: ‘Hoe we daders straffen, zegt veel over welke samenleving we willen zijn’
‘In de politiek gaan is voor mensen met beperking geen simpele keuze’
‘Discriminatie is een feit. Ook binnen het sociaal werk’
Functionele cookies Altijd actief
Voorkeuren
Statistische cookies
Socialemediacookies