Onbegrijpelijke overheidscommunicatie: ‘Al in de eerste zin stootte ik op woorden die ik niet begreep’

Liefste overheid

Eergisteren kreeg ik jouw brief aan. Je stuurde me de brief op een heel persoonlijke manier: aangetekend. Mijn hart maakte duizend bokkensprongen toen de postbode me vroeg mijn handtekening te plaatsen.

‘Ik moet eerlijk bekennen dat ik van jouw brief heel weinig heb begrepen.’

Maar mijn ontgoocheling was groot. Al in de eerste zin stootte ik op woorden die ik helemaal niet begreep. Je schreef namelijk iets over het “kohier van het aanslagjaar 2022” en mijn eigen naam had je veranderd in het bizarre woord “reclamant”.

Ik moet eerlijk bekennen dat ik van jouw brief heel weinig heb begrepen. Het valt me nu pas op hoe verschillend we zijn. We spreken een andere taal.

Ontgoocheld

Er zijn waarschijnlijk nog honderdduizenden anderen die net als ik overvallen worden door een enorm gevoel van domheid bij het lezen van zinnen als: “De vreemde oorzaak – waarvan de overmacht een soort is onder vele andere – bestaat slechts wanneer zij eensdeels de volstrekte onmogelijkheid om te handelen met zich meebrengt en anderdeels haar ingrijpen exclusief is.”

Of: “De belastingschuldige die overmacht aanvoert, moet, benevens het werkelijk voorkomen van een geval van overmacht waardoor hij niet heeft kunnen optreden, ook het oorzakelijk verband bewijzen.” Ik kan aan zulke zinnen kop noch staart krijgen.

Studeren is niet genoeg

Hoe wilt u nu dat er binnen uw lands- en regionale grenzen een inclusieve gemeenschap ontstaat wanneer zelfs gestudeerde mensen als ik er niet in slagen om uw woorden te begrijpen?

‘Ik leerde op school ongelooflijk veel, maar blijkbaar toch niet genoeg om de taal van de overheid te leren spreken.’

Ik heb het snel even voor u uitgerekend. Zesentwintig jaar – jawel, je leest het goed – bracht ik door op school- en universitaire banken. Ik leerde er ongelooflijk veel, maar blijkbaar toch niet genoeg om de taal van de overheid te leren spreken.

Maar wat dan met mensen die niet de kans kregen om zesentwintig jaar te leren en te studeren? Wat met zij wiens ouders de schoolfacturen niet konden betalen? Wat met zij die een verstandelijke beperking hebben of die het Nederlands niet met de paplepel kregen ingelepeld?

Elkaar begrijpen

Je brief stond vol moeilijke woorden, onbegrijpelijke zinsconstructies en allerlei verwijzingen naar zaken waar ik het bestaan niet van ken, zoals: “de artikelen 229/1, 229/3 en 229/4 van het KB/WIB 92”.

Een ding was me wel heel duidelijk: we zijn nog mijlenver verwijderd van een echt inclusieve maatschappij, waarin we op zijn minst de moeite doen om onszelf verstaanbaar te maken voor de ander.

P.S. Maakt u zich verder geen zorgen. De administratieve boete zal ik zonder dralen betalen.