Tot in den draai!

In het donker

Ik kom hem tegen in ’t donker.
Ik, op de fiets, in gedachten al thuis.
Hij, in ’t midden van de weg.

Zijn caddie en plastic winkeltas als een fort om hem heen. Hij verspert de baan net op de stippellijn, maakt chauffeurs in beide richtingen boos. Achter hem draait de weg richting OCMW-gebouwen, voor hem richting het water. Hij kijkt alsof hij niet goed weet waar hij nu het best belandt.

Zullen we samen oversteken?

Ik zet mijn fiets aan de kant en stap op hem af. “Zullen we samen oversteken, meneer?” Hij schrikt op en kijkt schichtig om hem heen. Auto’s toeteren en flikkeren, de lichten weerkaatsen op zijn uitgeregende gezicht. Of zijn het tranen?

‘Lichten weerkaatsen op zijn uitgeregende gezicht. Of zijn het tranen?’

Kwade chauffeurs gaan in een bocht om ons heen. Zoals we dat soms doen met mensen.

Plots komt hij in beweging. Dan toch richting OCMW. Ook al is het tien uur ’s avonds. Hij ploft neer in het portiek van het woonblok. Zijn spullen nog steeds krampachtig als een schild rond hem. Ik plof naast de spullen neer.

Als een ballon die leeg loopt

Het begint harder te regenen en hij begint te vertellen, zonder dat ik ernaar vraag. “Ik… euhm… ik dacht dat… de wereld draait door… en als ik dan stil zou staan… dat… misschien… maar euh neen.” Zijn woorden klinken als een ballon die leeg loopt. “Ik… het is veel.”

We zitten op de trap en zeggen niets.

“Ik kom net uit opname… het is…” Met zuchten en pauzes vertelt hij me dat hij zes maanden in de psychiatrie heeft gezeten. Dat hij ervoor al zijn woning en zichzelf verloren was. Dat hij niet van Gent is. Rondzwerft in zijn hoofd en een onbekende stad.

Ik glimlach en zeg: “Ik ben u letterlijk in den draai tegengekomen.”

Mijn vrijheid

Hij kijkt me onbegrijpend aan. “Dat is een uitdrukking. Tot in den draai! Iets als: hou u goed en tot snel.” Hij lacht. “Da ’s schoon.”

Hij rolt een slaapzak uit en klopt zijn pull op tot hoofdkussen. Ik vraag of hij echt nergens terecht kan. En zo nee, of hij dan niet naar de nachtopvang wilt? Hij weigert. “Mijn vrijheid. Geen kamers, geen regels, geen mensen.”

Zijn mama

Zijn gezicht versombert. Stiller gaat hij verder. Dat het er niet zoveel toedoet, hij slaapt toch niet meer.

‘Zijn mama is een jaar geleden overleden. Sindsdien is het donker.’

Hij vertelt hoe zijn mama hem tot rust kon brengen. Gewoon door er te zijn. Of het gevoel te geven dat ze er was. Dat ze dat deed door het licht aan te laten op de gang als hij ging slapen. Zo wist hij dat ze er altijd was. Dat ze er altijd zou zijn.

Zijn mama is een jaar geleden overleden. Sindsdien is het donker.

Fietslamp

Zijn bed is nu volledig opgemaakt en ineens voelt het alsof ik in zijn slaapkamer sta. Ik wens hem een rustige nacht. Uit mijn rugzak haal ik een fietslampje en geef het hem. Hij kijkt op. “Voor het licht op de gang.” Knipoog ik.

Zijn blik verzacht, zijn ogen blinken. “Of om terug te kunnen flikkeren, als ik nog eens in ’t midden van de baan sta.” We lachen samen de krop in zijn keel weg.

Ik neem afscheid en wandel naar mijn fiets. “Tot in de bocht he, Kaat!”