Mensgericht en sociaal ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

De auteurs beginnen met een referentiekader hoe je als voorziening maatschappelijk verantwoord kan ondernemen. Hierbij moet men rekening houden met 3 P’s: People (zorg), Planet (milieu), Profit (economie). Het boek richt zich tot beleidsmedewerkers in christelijk geïnspireerde sociale ondernemingen.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) kan als kernstrategie gehanteerd worden op voorwaarde dat het bestuur en het management zich hiervoor actief engageren. Aan de hand van MVO kunnen organisaties hun identiteit verhelderen en concretiseren als een zinvol en noodzakelijk, moreel fundament. Op die manier zijn interne en externe stakeholders op de hoogte wat de eigenheid en de aard van de organisatie is.

‘Stakeholders weten wat de eigenheid van de organisatie is.’

In het eerste hoofdstuk wordt ook verwezen naar informatiebronnen die de visie van de overheid op MVO verduidelijken, naar nieuwe uitdagingen voor de sociale sector, aandachtspunten en internationale instrumenten.

Zorgethische uitzichten

Het tweede hoofdstuk gaat in op het zorgethisch aspect van MVO. MVO heeft positieve effecten op de kwaliteit van de samenleving en op het kostenaspect. Uitgangspunten zoals: werken met waarden, stimuleren van de eigen kracht en ondersteunen van bestaande netwerken van zorg, zorgrelatie centraal stellen door aandacht te hebben voor de zorgvraag, betekenisgerichte benadering, respecteren van de persoonlijke grenzen, erkennen van de behoefte van de ander en specifieke aandacht voor zingeving, geloof en levensvragen, worden uitvoerig besproken.

Verder is er in dit hoofdstuk ook aandacht voor belangrijke implicaties op het vlak van bezieling en waarden, handelings- en beslissingsruimte, verantwoordelijkheid, verantwoording en vertrouwen, reflectie en dialoog. In hoofdstuk drie wordt gewezen op het belang van patiëntgerichte communicatie, zowel op preventief als curatief vlak.

Bestuur en leiderschap

In hoofdstuk vier wordt ingegaan op de gevolgen en verwachtingen van MVO op het bestuur van een non-profit organisatie. Als bestuursleden bepaalde beslissingen nemen, is het belangrijk om rekening te houden met de vraag: wat betekent deze beslissing voor de (potentiële) cliënten en voor de medewerkers? De Raad van Bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid voor het financieel beleid, de kwaliteit van zorg- en dienstverlening en een goede werkomgeving. Het bestuur van de voorziening heeft dus een belangrijke invloed op het al dan niet slagen van MVO.

Om MVO te introduceren in de voorziening, is een specifieke manier van leidinggeven noodzakelijk. Hierbij opteert men voor de term ‘mensgericht leidinggeven’. De Ierse Theoloog Donal Dorr omschrijft in hoofdstuk vijf hoe deze vorm van leiderschap een invloed heeft. Bernadette Van Den Heuvel sluit het boek af met een pleidooi voor transparantie, controleerbaarheid en verantwoordelijkheid over de besteding van collectieve middelen, over de kwaliteit van zorg en management als rode draad voor MVO.

Reflectie

Tijdens het lezen word je bewust dat de identiteit van de organisatie een belangrijke bijdrage kan leveren bij MVO. Af en toe reflecteren over wat ‘goede zorg’ is in tijden van een voortdurend veranderde maatschappij, is een absolute must. Niet alleen door medewerkers die op de werkvloer staan, maar ook door bestuursleden.

Het boek lees je niet zomaar eventjes tussendoor. Het vraagt enige concentratie. De hoofdstukken sluiten niet op elkaar aan. Dit maakt dat je de bijdragen kan lezen in willekeurige volgorde.