Hoe kunnen we van een woonzorgcentrum een buurt maken?

Moeilijke stap

Voor de meeste ouderen is verhuizen naar het woonzorgcentrum een moeilijke stap die ze zo lang mogelijk uitstellen. Pas als het echt niet anders kan, kloppen ze met een bang hart bij het woonzorgcentrum aan.

‘Als je niets meer kan betekenen voor een ander, wat is je leven dan nog waard?’

Mensen vrezen hun gewoontes en keuzevrijheid te verliezen. Ze willen hun thuis, hun huishouden en alles wat ze in het leven hebben opgebouwd en verzameld nog niet kwijt.

Maar het ergste lijkt hen om, eens in het woonzorgcentrum, van de wereld afgesneden te zijn, om vergeten te worden en niet meer van tel te zijn. Want als je niets meer kan betekenen voor een ander, wat is je leven dan nog waard? Wat schiet er dan nog van je over?

Die bezorgdheden zijn er niet zomaar. Misbruik van antipsychotica, verwaarlozing, foute medicatie, eenzaamheid, personeelstekort, … zijn slechts enkele voorbeelden van de negatieve dingen die mensen regelmatig horen over het leven in een woonzorgcentrum.

Buurtgevoel

Dit hoeft zo niet te zijn!

Wat als we het woonzorgcentrum zouden benaderen als een buurt? Een bijzondere, heel diverse, maar anderzijds toch gewone buurt? Een buurt waar wie er woont, werkt, op bezoek komt, en in de straat woont gewoon buren zijn van elkaar?

‘Community building kan helpen om in het woonzorgcentrum een bruisende en warme gemeenschap op te bouwen.’

Bestaande expertise over community building kan dan helpen om in het woonzorgcentrum een bruisende en warme gemeenschap te bouwen waar iedereen van betekenis kan zijn.

Community building gelooft dat iedereen krachten heeft, ongeacht leeftijd, afkomst, beperkingen of ziektes. Door elkaar beter te leren kennen en een gelijkwaardige relatie op te bouwen ontdekken we die krachten bij onszelf en elkaar. Dat biedt mensen ontelbare kansen om van betekenis te kunnen zijn.

Door niet te focussen op problemen, maar juist op elkaars sterktes, bouwen leden van de community zelf aan hun buurt. En samen blijk je dan meer te kunnen dan je had gedacht.

Initiatief nemen

Zo kunnen mensen hun sterktes omarmen en omzetten tot iets moois. Een bewoner die goed kan schrijven, kan bijdragen aan het huiskrantje. Een vrouw die heel haar leven dirigent was, kan ook in het woonzorgcentrum een koor op de been brengen. Wie houdt van kunst, kan een kunstclub oprichten. Een Franstalige vrouw kan jongeren leren converseren in het Frans.

Lees ook

Dit woonzorgcentrum creëert een echt thuisgevoel

Dat prikkelt ook familie, vrijwilligers, medewerkers en buren om vanuit hun eigen sterktes initiatieven te nemen. Een zoon en een buurvrouw die op zondagnamiddag komen filosoferen met bewoners. Een zorgkundige die een rijdend winkeltje opstart. Een Italiaanse medewerkster die een internationaal dessertenbuffet organiseert, want ze vindt het tof dat er in het woonzorgcentrum maar liefst zeventien nationaliteiten vertegenwoordigd worden.

Regie in handen

Deze voorbeelden tonen aan dat community building kan zorgen voor wederzijdse sociale verbondenheid. Bovendien geeft het mensen opnieuw het gevoel dat ze zelf de regie hebben over hun leven.

‘Het geeft mensen opnieuw het gevoel dat ze zelf de regie hebben over hun leven.’

Ze nemen samen verantwoordelijkheid over hoe ze willen samenleven: Hoe verwelkomen we nieuwe bewoners? Kan er een postbus komen in de gang? Zouden we geen klassieke muziek kunnen opzetten tijdens de maaltijd? Kan het weekprogramma voorgesteld worden op maandag tijdens het middagmaal?

Utopisch?

Onmogelijk? Naïef? Een utopie? Nee, het afgelopen jaar gingen we in Huis Sint-Jozef aan de slag met deze communitybuildingbenadering.

We stonden er zelf van versteld hoe snel dit verandering teweegbracht. En dit gewoon door te vertrouwen op de krachten, interesses en talenten van mensen. En door ideeën en initiatieven uit de community te faciliteren, in plaats van de regie over te nemen.

Je bent niet afgedankt als je in ons woonzorgcentrum komt wonen, integendeel, we hebben je nodig. Want alleen samen bouwen we aan een warme buurt.