Noodkreet: ‘Waarom verontrusting melden als er toch niets mee gedaan wordt?’

Van geen hout pijlen maken

Ik werk al dertig jaar met kinderen en jongeren met een beperking. De woorden wachtlijst en plaatstekort hebben altijd in mijn woordenboek gestaan.

Er is altijd al te weinig plaats geweest in de multifunctionele centra. Ook voor vakantieopvang of kortverblijf was het lastig zoeken. Maar op dit moment is zoeken of rondbellen zelfs niet meer nodig. Ik ken het antwoord: geen enkel perspectief.

‘Wachtlijst en plaatstekort hebben altijd in mijn woordenboek gestaan.’

Als zelf zoeken geen oplossing meer is, kan je als begeleider gelukkig nog altijd terecht bij jeugdhulpregie of bij het VAPH zelf. Helaas weten die diensten vaak zelf van geen hout pijlen meer te maken.

Ik citeer uit een mail van een jeugdhulpregisseur: “Ik hoop maar dat onze samenleving bij de eerstvolgende verkiezingen de kaart van de meest kwetsbare kinderen en gezinnen trekt en onze sector weer wat zuurstof toebedeeld krijgt.”

Mooie woorden om te zeggen: onze hulpverlening wordt verstikt. Als ik voor een gezin uit Antwerpen naar Poperinge moet bellen voor een oplossing, dan weet je dat er een groot probleem is. Ook in West-Vlaanderen was er trouwens geen plaats. Het woord aanmeldingsstop heeft helaas wachtlijst vervangen.

Verontrusting

Als verantwoordelijke van een thuisbegeleidingsdienst kom ik dagelijks in contact met gezinnen waar de vraag “Is dit nog goed genoeg?” mag en moet gesteld worden.

Er worden ons, hulpverleners, tal van methodieken aangereikt om beter om te gaan met verontrusting. Maar wat heb je aan ‘Signs of safety’ als op het einde van de rit de conclusie is: het is niet meer veilig voor het kind, maar helaas er is nergens plaats.

Op dit moment zitten er heel wat kinderen met een beperking in een schrijnende situatie gewoon thuis. Meestal kunnen ze zelfs niet naar school. Want ook in het buitengewoon onderwijs is er geen plek.

‘Het is niet meer veilig voor het kind, maar helaas er is nergens plaats.’

De Vertrouwenscentra Kindermishandeling, Ondersteuningscentra Jeugdzorg en de jeugdrechtbanken geven gelijkaardige signalen. Ook zij kunnen niet voorbij de wachtlijsten en kunnen geen opvangplaatsen toveren.

Lees ook

Verontrust over verontrusting

Anders gezegd: heeft het nog nut om als hulpverlener een melding te doen als er toch nergens plaats is? Hoe kunnen we kwetsbare kinderen beschermen als we ze geen alternatief kunnen bieden voor een onveilige thuissituatie?

Verkiezingen

Op zondag 9 juni zijn er verkiezingen. Onderwijs, welzijn en ondersteuning voor kinderen en jongeren met een beperking zijn allemaal Vlaamse bevoegdheden. Waarom zouden we wat we zelf doen niet eens veel beter beginnen doen?

‘Dit zijn geen anonieme kinderen. Families zijn gekend bij de politie.’

Terwijl ik deze opinie schrijf, besef ik maar al te goed dat er vanavond kinderen met een beperking met te weinig eten naar bed worden gestuurd. Anderen worden blootgesteld aan fysiek geweld. Nog anderen zullen aangetast worden in hun lichamelijke integriteit of geconfronteerd worden met seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Dit zijn geen anonieme kinderen. Velen hebben al een dossier. Families zijn gekend bij de politie. Alleen slaagt hulpverlening er niet in om de juiste zorg te bieden. Niet omdat we niet weten wat die kinderen nodig hebben. Wel omdat wat deze kinderen en jongeren nodig hebben niet beschikbaar is.

Dertig jaar

Ik doe mijn job nu dertig jaar. Ik weiger me over te geven aan cynisme. Ik weiger ook te geloven dat er niets kan veranderen.

‘Aan politici heb ik maar één boodschap: praat met jeugdrechters, consulenten en jeugdhulpverleners.’

Deze opinie is in de eerste plaats gericht aan de verantwoordelijke beleidsmakers, zodat ze nooit zullen kunnen zeggen: “Dat wisten we niet”. Aan politici die denken dat mijn brief fel overdreven is heb ik maar één boodschap. Ga praten met jeugdrechters, consulenten, opvoeders, begeleiders en jeugdhulpverleners.

Daarnaast wil ik een emotionele oproep doen aan alle grote en kleine zorgaanbieders: durf te investeren in extra plaatsen. Durf geloven dat de subsidiërende overheid echt wel duurzaam wil investeren.

Grote hervorming

Er dringt zich een grote hervorming op waarbij meer middelen helaas niet dé oplossing zullen zijn. Weet immers dat het personeelstekort op dit moment een groter probleem vormt dan het tekort aan middelen. Alleen is dat probleem de voorbije jaren door de politiek zelf gecreëerd door de ‘helden van de gehandicaptenzorg’ te vergeten.

Deze brief is voor al deze helden. Maar ook voor alle ouders met een kind met een beperking die botsen op een muur van wachtlijsten. Wachtlijsten in de kinderopvang. Wachtlijsten voor school. Wachtlijsten voor een diagnosecentrum. Wachtlijsten voor ondersteuning. Wachtlijsten voor vakantieopvang.

Lees ook

‘Ik zie veel jeugdhulpverleners in moeilijke omstandigheden fantastische dingen doen’

Ik wil afsluiten met een getuigenis van twee weken terug. Een alleenstaande mama uit Antwerpen belt mij in tranen. Ze moet zich verplicht inschrijven bij de VDAB want ze is werkloos en woont in een sociale woning. Eerst was ze heel enthousiast! Eindelijk zou ze kunnen werken.

Maar die mama heeft twee kleuters in huis, allebei met een verstandelijke beperking. Voor geen van de twee is er plaats in het buitengewoon onderwijs. De oudste kan twee halve dagen naar het regulier onderwijs. Voor de jongste is er niets. Vanuit de VDAB krijgt ze de boodschap dat gebrek aan opvang of school voor de kinderen geen geldige reden is om geen werk te zoeken. En als ze blijft weigeren, kan ze haar sociale woning verliezen.

Ben jij nog mee? Ik versta dat niet. Wie helpen we hiermee?