‘De Warmste Week wordt ijskoude douche’

Streep door de rekening

Op 24 juni kwam het bericht dat ‘De Warmste Week 2020’ met een nieuwe aanpak start: “Dit jaar is het niet je geld, maar net jij die telt”.

‘De focus van De Warmste Week verschuift van centen naar handen.’

Dat wil zeggen dat De Warmste Week dit jaar geen geld meer inzamelt om de vele organisaties die zich iedere dag voor allerlei goede doelen inzetten te ondersteunen. De campagne zegt te willen verder surfen op de solidariteitsgolf die door de coronacrisis is ontstaan.

De focus verschuift van centen naar handen, menselijk kapitaal. Net nu de goede doelen, door de coronacrisis, meer geld nodig hebben. Want wat doen organisaties en verenigingen met meer handen als ze hun dagelijkse werkingskosten niet kunnen betalen? Een “flinke streep door de rekening, net in dit crisisjaar”, zoals Het Nieuwsblad het verwoordde.

Natuurlijk ontslaan dergelijke liefdadigheidsacties een overheid niet van haar rol om de vele vormen van hulpverlening, die zovele mensen in ons land iedere dag nodig hebben, te financieren en te ondersteunen. Op liefdadigheid alleen bouw je geen samenleving. Ouderenzorg, gezondheidszorg, kinderopvang… financieren we als maatschappij samen zodat iedereen er gelijke toegang tot kan hebben.

Maar toch worden de werkingsmiddelen van heel wat organisaties al jaren, en ook de komende jaren, niet meer geïndexeerd. Structurele besparingen werden doorgevoerd in de hulpverlening aan jongeren en volwassenen, in het jeugd- en sociaal-cultureel werk… En die besparingen doen pijn.

Directeur wordt fondsenwerver en event organisator

Het resultaat hiervan is dan ook dat een directeur van een organisatie in de zorg steeds meer een fondsenwerver en event organisator wordt, een fulltime bezigheid die ook buiten de uren heel wat inspanning vraagt.

De coronacrisis maakte deze uitdaging eens zo groot: kosten stijgen en inkomsten dalen. De enorm welkome ad hoc-toelagen van de overheid kunnen dit helaas onmogelijk compenseren. Heel wat organisaties, nog het meest deze gedragen door vrijwilligers, komen in de problemen. De kosten worden te hoog en de coronacrisis maakt de gebruikelijke manieren om extra fondsen te werven, zoals eetfestijnen, benefieten, wijn- en wafelverkoop bijna onmogelijk.

Als klap op de vuurpijl, raken we nu ook dat ene grote lichtpunt kwijt waarop zovele organisaties rekenen voor een extra inkomst: De Warmste Week. Een jarenlang opgebouwd solidair draagvlak verdwijnt. In tijden van corona is dit een koude douche voor vele welzijnsorganisaties, eentje waar ze nog lang van zullen rillen.

Vele handen maken licht werk

Natuurlijk maken vrijwilligers en extra handen mee het hart uit van deze organisaties. De oproep om vrijwillig bij te springen is dan ook van enorm belang. De zoektocht naar extra vrijwilligers is dus zeker lovenswaardig, maar de harde realiteit is dat organisaties geld nodig hebben om te blijven doen wat ze vandaag doen.

‘Met vrijwilligers alleen huur je geen ruimte, koop je geen ingrediënten voor maaltijden, voorzie je geen materialen.’

Momenteel is dan ook de vraag of activiteiten waarbij vrijwilligers nodig zijn, nog verder georganiseerd kunnen worden als er geen middelen volgen. Met vrijwilligers alleen huur je geen ruimte om mensen te ontvangen, koop je geen ingrediënten voor maaltijden, voorzie je geen materialen en betaal je geen vaste kosten.

Een organisatie als Boven De Wolken, een vzw die sterrenkindjes fotografeert, heeft apparatuur nodig en een initiatief zoals het Berrefonds heeft geld nodig om koesterkoffers te vullen met spullen die herinneringen aan gestorven kindjes tastbaar maken.

Match made in heaven

We ervaren dat net de combinatie van vrijwilligerswerk en fundraising goed werkt. Dat bleek duidelijk tijdens de vorige editie van De Warmste Week toen er een recordbedrag van 17.518.153  euro werd ingezameld en mensen 11.776 uur aan vrijwilligerswerk deden. Een match made in heaven, zou je denken.

‘Blijven bestaan wordt de grootste uitdaging voor welzijnsorganisaties.’

Neem nu een warm en broodnodig initiatief zoals het TEJO-huis in Leuven. Organisaties als deze gaan bijna kopje onder. Ze leven met de onzekerheid of ze in de toekomst nog laagdrempelige en gratis therapie voor jongeren kunnen aanbieden. Ze hebben een werkingsbudget nodig van zowat 35.000 tot 40.000 euro per jaar. Voor elke euro die de Stad Leuven al in de werking investeert, is dus nog een bijkomende euro te fundraisen.

Door de coronacrisis en het wegvallen van het geld van De Warmste Week wordt ‘blijven bestaan’ de grootste uitdaging voor heel wat kleinere welzijnsorganisaties.

Heft in eigen handen…

Elke organisatie maakt natuurlijk haar eigen keuzes, ook de VRT. Maar wij begrijpen niet waarom de VRT de succesformule van De Warmste Week plots aanpast. Het enthousiasme is er, de cijfers liggen er. We betreuren deze beslissing. En velen met ons: de reacties laten er geen twijfel over bestaan.

Meer dan betreuren vinden we deze plotse laattijdige beslissing, zonder overgang, niet verantwoord. Een beslissing die het voortbestaan van sommige warme initiatieven, dikwijls gedragen door die vrijwilligers, in het gevaar brengt. Strategies en Leaders, een adviesbureau dat bestaat uit een team van sociale ondernemers, startte een petitie om toch nog minstens één jaar met de vorige formule door te gaan.

‘Er is geld nodig om te werken. Dat is de harde realiteit.’

In afwachting blijven we niet bij de pakken neerzitten. Dat kunnen deze organisaties zich niet permitteren. Vele goede doelen zetten al structureel in op vrijwilligers, anders overleven zij niet. Dit als één luik van De Warmste Week promoten, zoals vorig jaar, daar stappen ook wij heel graag in mee. Maar de harde realiteit van organisaties is dat er geld nodig is om te kunnen werken.

Daarom slaan we in Leuven de handen in elkaar om een gezamenlijk antwoord te formuleren voor dat tweede luik: het mobiliseren van giften in een sfeer van brede solidariteit zoals De Warmste Week die vorige jaren creëerde. Wij, burgers, organisaties, handelaars en de stad willen de geest en het gevoel van De Warmste Week nog wat langer vasthouden, met een creatieve beweging waarin we ook andere regio’s graag ontmoeten.