Opinie

Kindermisbruik schiet de hoogte in: ’Waar is de verontwaardiging?’

Natacha Waldmann

De coronacrisis zet gezinnen onder druk. Meldingen van kindermisbruik stijgen fors. Toch is er amper verontwaardiging over dit dramatisch bericht. Bij Natacha Waldmann, schepen voor welzijn in Oostende, slaat die onbewogenheid in als een bom.

Dossier:  
kindermisbruik_corona_c

© Unsplash / Markus Spiske

Een bommetje

Vorige week stond het daar op een paar nieuwssites, niet eens op allemaal. In de marge van het echte nieuws, zo leek het wel: “De federale politie krijgt 30 procent meer meldingen binnen van kindermisbruik”.

Een bommetje. Wat elke hulpverlener in België al maanden vreest, wat elke hulpverlener diep vanbinnen ook al maanden weet, is met dit droge bericht in één klap bevestigd.

‘De grote collectieve verontwaardiging blijft uit.’

En toch. De grote collectieve verontwaardiging blijft uit. Terwijl mensen moord en brand schreeuwen om lockdownfeestjes, om het tekort aan mondmaskers, om de powerpoint van premier Wilmès, blijft het over dat stijgende kindermisbruik opvallend stil.

Verdrietig en opstandig

Kinderen moeten beschermd worden. Er is weinig discussie over het feit dat een kind dat opgroeit in een gezin waar het niet veilig is, zo snel mogelijk de nodige hulp moet krijgen.

Hoe kan het dan dat de grote massa hier zo onbewogen bij blijft? Een bericht als dit roept bij mij gloeiende verontwaardiging op. Verdriet, onmacht en kwaadheid ook. Maar bovenal een razend gevoel van opstandigheid. Want dit is een glashelder voorbeeld van hoe onze huidige samenleving kijkt naar welzijn en zorg, voor zowel kinderen als volwassenen in nood.

Succesvolle weg

Als ex-hulpverlener heb ik altijd gewerkt met kwetsbare kinderen en jongeren. Minderjarigen met een zwaarbeladen rugzak.

Ik herinner me één jongen haarscherp. Als kleuter al geplaatst in een instelling na een kort leven vol horror. Heel snel al kwam het moeilijk gedrag. Hij at als een uitgehongerd dier, smeerde uitwerpselen over de muur, had hevige woede-aanvallen, om vervolgens intens verdrietig te zijn.

Hij volgde een individueel traject met eigen dagstructuur, onderwijs op maat en een intensieve therapie. Met succes: toen hij tien jaar werd keken we allemaal trots naar de sterke, lieve jongen die hij was geworden. Ik herinner me een schoolfeest waar een opvoedster als een moederkloek over hem waakte en samen met collega’s tot tranen toe geroerd was over de weg die ze met hem hadden afgelegd.

Verleden beknot toekomst

En toen gebeurde het.

In de maanden nadien kwam een eerste psychose. En die zou de voorbode worden van veel meer. Hoe positief het traject ook was, dit kind bleek te gehavend om ooit een volwaardige schakel te worden in deze samenleving. Aan de verwachtingen zal hij nooit voldoen. Hij zal wellicht nooit op een gewone manier kunnen werken, zelfstandig wonen, laat staan warme menselijke relaties kunnen aangaan.

‘Dit kind bleek te gehavend om ooit een volwaardige schakel te worden in deze samenleving.’

Het gaat om een jongen, een kind, dat nu al zijn mogelijkheden beknot ziet door alles wat hij heeft meegemaakt. En die gedachte breekt ons hart.

Weinig begrip

Fast forward naar vandaag.

De lockdown in ons land raakt de meest kwetsbaren het hardst. Mensen die dakloos zijn, zijn zichtbaarder dan ooit, zonder kot om in te blijven. En bij de lokale besturen en politiediensten lopen klachten binnen. Overlast, want dat is het ook, voor wie te maken krijgt met vandalisme of nachtlawaai.

Ondanks enorme inspanningen van straathoekwerkers, opbouwwerkers of vrijwilligers die zich het lot van deze mensen aantrekken, lukt het bij sommigen niet om de mist in hun hoofd te doen optrekken. Hun gedrag is navenant.

Maar begrip of empathie zien we slechts bij een minderheid. ‘Ze hebben het zelf gezocht. Dat ze werk zoeken. Of stoppen met drinken.’ Dat soort commentaren zijn schering en inslag.

Kantelpunt

Ziet dan werkelijk niemand dat deze volwassen van vandaag de gekwetste kinderen van gisteren zijn? Ik heb het me al vaak afgevraagd: wanneer stopt onze empathie voor mensen in nood? Wat is de houdbaarheidsdatum op onze reflex om kwetsbare mensen te beschermen?

‘Ziet dan werkelijk niemand dat deze volwassen van vandaag de gekwetste kinderen van gisteren zijn?’

Bij iedereen komt blijkbaar ooit het punt waarop een kind in gevaar een volwassene wordt die zichzelf maar moet beredderen. Waarom ziet men in die dronken vrouw die op klaarlichte dag op het trottoir plast niet het angstige, misbruikte kind dat ze misschien ooit was?

Als samenleving zijn we hier niet alleen blind voor, maar verwachten we ook nog eens dat deze vrouw zich herpakt. Dat ze ergens onderweg voldoende vaardigheden aangeleerd heeft om een opgeruimd leven te leiden. Dat ze zich kan inpassen in een maatschappij die niet thuis gaf toen ze hulp nodig had.

Op los zand bouw je geen fort

Als je dan een minister op televisie hoort zeggen dat de zoveelste besparingen die gepland staan in welzijn terugdraaien ‘niet aan de orde’ is, dan voel je pure razernij. En onbegrip, om zoveel kortzichtigheid. Want zelfs in een doorgeslagen visie die mensen reduceert tot economische consumenten en producenten, loont investeren in zorg, welzijn en preventie.

De kinderen van vandaag zijn de volwassenen van morgen. Hun basis laten verrotten is het beste recept op een mislukte toekomst.

Terug naar school

Straks gaan al die kinderen terug naar school en wordt de schade opgemeten. En dan start de lange lijdensweg in een welzijnssector dat nu al op het tandvlees zit, met ellenlange wachtlijsten en ontoereikende hulp. Als het al zover komt en ze niet gewoon nog jarenlang achter gesloten deuren blijven incasseren.

Het nieuws dat meldingen van kindermisbruik de hoogte inschieten, sloeg bij mij in als een bom. Niet omdat de voorspellingen uitkomen, nee, dat niet. Wel omdat het niemand wakker heeft geschud.

Reacties [8]

  • Carole Jacquy

    Waar moet je mailen, ik ben wel 60 jaar en werd vanaf mijn 2 jaar misbruikt, had een moeder die de drank liever zag dan ik, rond mijn 9de verhuisde ze naar Oostende, ze had een “hoerenkot” waar ze gerant was en ik werd uitgeleverd aan de lusten van al de mannen die zin hadden, ze zette mij af op schepen die toekwamen en werd verkracht door verschillende mannen langs alle kanten.
    Mijn eerste zelfmoordpoging was aan mijn 12 jaar, ik was ook een kind van de jeugdrechtbank en werd ten past en ten onpast terug naar de moeder gedaan….Ik heb de hel doorstaan, mijn laatste zelfmoordpoging aan 43 jaar, ik ben uit de kast gekomen en hoorde de heel tijd een kind schreeuwen maar ik heb gewonnen van de monsters, ik ben nu 60 jaar en samen met Peggy, wij hebben 2 kindjes samen, ik had reeds 4 kinderen, ik leid een normaal leven en heb juist af en toe nachtmerries, maar telkens ik lees over die kinderen sla het naar mijn buik, het zal nooit overgaan vrees ik maar ik ben gelukkig

  • Anna Goris

    Vind het een heel onwaarschijnlijk verhaal dat de mensen Niet inzien hoe belangrijk het is.Deze jongeren behoren ook tot de volgende generatie en als ze nu niet worden begeleid worden ,door de mazen van het net ontglippen, LAAT HET NIET ZO VER KOMEN A.U.B

  • Kris Telders

    Ja, groot gelijk. Plaats dit alsjeblief boven aan de politieke agenda. Is het echt omdat kinderen geen lobby hebben en geen kiezers zijn dat hun noden niet gehoord worden? Welk soort maatschappij zijn we als dit nieuws je niet deed braken van verontwaardiging? Als iemand ziet waar en hoe we dit kunnen aanpakken dan wil ik heel graag helpen.

  • Katrien Lingier

    Het artikel is erg treffend! Ik lig er al maanden van wakker omdat dit evident is dat deze cijfers stijgen. Jammer genoeg blijft het meestal bij woorden. Ten eerste is er dringend een beroepsgroep nodig voor maatschappelijk werkers die te weinig hierbij ondersteund worden om deze situaties daadkrachtig aan te pakken! Ten tweede krijgen deze volwassenen na een moeilijke periode zelf in de sociale sector geen echte tweede kans om hun werk terug op te nemen. MW die hiervoor teveel oproepen, worden zelfs binnen uw bestuur stilzwijgend uit de weg geruimd. U bent zich daar niet van bewust, omdat het nu al een aantal jaar op systematische wijze gebeurd! Ten derde zijn we in de huidige samenleving teveel gewend om alles met woorden aan te pakken, waardoor op den duur niemand nog iets doet. U bent schepen van welzijn, U kunt iets doen! Een concreet actieplan in de media om deze crisis in het welzijn in Oostende aan te pakken, ook kinderen moeten dit horen!

  • Christina

    Mijn boosheid gaat naar de Virologen die paniek, angst en drama zaaien met hun cijfers. Ze hebben geen voeling (empathie) met de geestelijke en mentale gezondheidsproblematiek. Van een dokter/ expert die over gezondheid gaat mag je verwachten dat ze ook hier rekening mee houden. Van bij het begin wist ik dat dit zware gevolgen zou hebben voor mensen die het al niet goed hadden voor de crisis. En toch blijken ‘experts’ daar geen rekening mee te houden Ze laten voor de zoveelste maal deze mensen stikken en maken daardoor grove fouten. Ze zijn zich nog niet bewust dat als we deze kinderen niet helpen goed op te vangen, dat het de misdadigers kunnen worden voor later…Nog steeds hebben te weinig mensen een idee wat trauma veroorzaakt in het leven van een kind en hoe ze zich als volwassenen vaak dan afzetten tegen een maatschappij die hen in de steek heeft gelaten wanneer ze die het hardst nodig. Men oogst wat men zaait…

  • Line Dewulf

    Ben zelf onderwijzeres en hield onmiddellijk mijn hart vast bij het idee van lockdown voor zovele kinderen waarvan we slechts kunnen vermoeden wat ze dagelijks thuis meemaken… Niet enkel moeten ze hierdoor dagelijks het geweld, al dan niet zichtbaar, doorstaan, de uitweg van de vaste en veilige structuur die school biedt valt plots weg… Bied graag mijn hulp aan waar nodig, regio West-Vlaanderen…

  • heidi degerickx

    Zeer pertinent geschreven, wij zouden godverdomme erg verontwaardigd moeten zijn. Ik kaart aan bij de Vlaamse taksforce – kwetsbare gezinnen in het kader van corona.

    Heidi Degerickx (VROUWENRAAD, stafmedewerker armoedebeleid)

  • Daisy Noerens

    Het systeem m.b.t. de hulpverlening in België is een ontmoedigingssysteem voor cliënt en betrokken HV. Hulpverlening bestaat als woord maar is inhoudelijk leeg en soms zelfs contraproductief en gevaarlijk☹️. Ik ben volledig akkoord met de auteur. Er moet geïnvesteerd worden in de kwetsbaren, zoniet zal het leed en dus ook de criminaliteit blijven stijgen De maatschappij zou zich moeten realiseren dat we op die manier in een heel repressief systeem kunnen komen. Ik denk dat je het probleem van onverschilligheid best kunt oplossen door te schetsen wat de gevolgen voor de niet kwetsbaren kunnen zijn. Een beetje zoals het dragen van mondmaskers… Maar dan vanuit de optiek: “doe je het niet voor de ander, doe het dan voor jezelf.’

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.