Ik wil een samenleving waar ieder kan zijn wie hij/zij/x wil zijn

Negatieve framing 

Donderdag 11 oktober was het Coming Out-dag. Op die dag besteden holebi’s en transgenders aandacht aan hun coming-out. Dat is het moment dat ze openlijk voor hun seksuele geaardheid uitkomen. Coming Out-dag vond voor het eerst plaats in 1988 in de Verenigde Staten. Ook in Europa groeit de aandacht voor deze dag.  

‘De samenleving maakt zich schuldig aan framing.’

Maar is Coming Out-dag voor iedereen wel een feest? Het Belang van Limburg denkt alvast van niet. De krant titelde: “Homoseksuele moslims hebben nog geen reden tot feesten.” Een lesbische vrouw met moslimachtergrond zegt in het artikel: “Ik neem al genoegen met stilzwijgend accepteren.” Een homoman getuigt: “Mijn broers zouden heel agressief reageren als ik het zou vertellen. In het ergste geval word ik uitgesloten door de hele Turkse gemeenschap.” 

De clichés in dit artikel vliegen in het rond. Nog steeds is er weinig nuance over hoe jongeren met een migratieachtergrond naar homoseksualiteit kijken. Zolang men alleen maar het negatieve verhaal blijft verspreiden dat moslims niet tolerant zijn, of dat holebi’s met een moslimachtergrond verstoten worden door hun gezin en gemeenschap, blijft de samenleving zich schuldig maken aan framing. 

Ups and downs 

Stel je eens voor dat een holebi-jongere met een moslimachtergrond zo’n stuk leest. Wat doet dat met die jongere? Versterkt die negatieve framing zijn of haar angst? Dat kan toch niet de bedoeling zijn. 

Ik weet dat niet alles rozengeur en maneschijn is bij de moslimgemeenschap, verre van. Maar zo’n negatieve verhalen bemoeilijken het aanvaardings- en outingsproces voor jongeren en ouders van welke gemeenschap dan ook. 

Ik heb het thuis niet gemakkelijk gehad omwille van mijn geaardheid. Mijn ouders emigreerden zo’n 35 jaar geleden uit de bergen van Turkije naar België. Zij kijken en denken anders dan ik. Er zijn generatie- en cultuurverschillen waardoor wij een moeilijke relatie hebben gekend, met veel ups en downs.  

Levensles 

Mijn levensles is dat je moet proberen te kijken vanuit de bril en positie van de ander. Ik heb even gedacht dat ik vermoord ging worden omwille van mijn geaardheid. Maar deze gedachte bleek achteraf een opgeladen emotie.  

‘Tijd heeft me weer bij mijn ouders gebracht.’

Mijn coming-out verliep anders dan ik zelf vooraf ingeschat had. Hoe je het draaide of keerde, ik bleef de zoon van mijn ouders, hun eigen vlees en bloed. Wat ons opnieuw heeft samengebracht is… tijd. Zes jaren gingen voorbij vooraleer wij terug op een respectvolle manier met elkaar konden communiceren. Pas dan hebben mijn ouders het beeld van mij met een knappe vrouw aan mijn zijde, liefst met drie kinderen, wat beter kunnen lossen. 

Nood aan positieve verhalen 

Naast het geven van tijd voor de ander, is het brengen van positieve verhalen cruciaal om de beeldvorming van niet-holebivriendelijke mensen te veranderen. Kijk maar eens naar de prachtige documentaire Roots & Wings van  vzw Merhaba.Merhaba (‘Welkom’ in het Arabisch en Turks) is eind jaren 90 ontstaan als zelforganisatie van vrouwen en mannen met roots in de Maghreb, het Midden-Oosten en Turkije, die zich aangetrokken voelen tot mensen van hetzelfde geslacht of vragen hebben rond hun seksuele geaardheid of genderidentiteit.  

‘Ik merk een positieve evolutie bij moslimjongeren.’

Steeds meer holebi’s met een migratieachtergrond uiten zich openlijk binnen hun gemeenschap en worden er aanvaard. Die positieve evolutie neemt alleen maar toe.  

In de superdiverse samenleving waarin wij leven is er binnen een vriendengroep vaak wel een jongen die op jongens valt of een meisje dat meisjes verkiest. Homoseksualiteit komt steeds meer voor in de leefomgeving van jongeren, ook van jongeren met een moslimachtergrond. Het beïnvloedt de beeldvorming positief. 

Coming–out 

Vlaanderen is de wereld niet. Het Belang van Limburg stelt dat voor veel holebi’s wereldwijd hun coming-out wel een reden tot feesten is. Ik twijfel of dat juist is.  

Toen ik in Peru werkte met straatkinderen ontmoette ik holebi’s die zich niet durfden te uiten omwille van de dominantie van het katholieke geloof op het hele Zuid-Amerikaanse continent. Zelfs mijn toenmalig vriendje had een panische angst voor de reactie van zijn moeder indien zij achter zijn geaardheid zou komen. 

‘Het is gemakkelijk om alleen moslims met de vinger te wijzen.’

En wat met de Verenigde Staten? Het land waar kampen bestaan waar ze elektroshocks toedienen met de hoop je geaardheid te veranderen. Wat met jongeren uit Afrika en Azië die moeten vluchten omwille van hun geaardheid? En is het in Israël voor Joodse homo’s zo gemakkelijk?  

Stop! 

Het is gemakkelijk om enkel en alleen moslims met de vinger te wijzen. Islambashen is sensationeel en doet kranten verkopen. Maar net als de Vlamingen zijn ook de moslims verre van een homogene groep.  

Laten we daarom stoppen met de negatieve framing. Hou op met elkaar te beschimpen. Overal in onze samenleving is er nog werk aan de winkel als het aankomt op het aanvaarden van homoseksualiteit. Laten we samen gaan voor een positief, inspirerend en verbindend verhaal. Enkel zo kunnen we werken aan een solidaire harmonieuze samenleving waar iedereen mag zijn die hij/zij/x wenst te zijn.