Drie pijlers
Het is een publiek geheim: sociale huisvesting wordt geteisterd door wachtlijsten. Mensen die recht hebben op een sociale woning, staan soms jarenlang in de wachtrij. Vroeger hadden de sociale verhuurkantoren en sociale huisvestingsmaatschappijen elk eigen criteria om die schaarste te beheren en te beheersen.
‘Wie zich niet lokaal wil of kan binden, valt uit de boot.’
Met een nieuw, eengemaakt toewijssysteem is dat binnenkort verleden tijd. Dat systeem werkt volgens drie pijlers.
Pech voor wie verhuisde
Volgens de eerste pijler komen mensen die het langst op de wachtlijsten staan het eerst aan de beurt. Maar belangrijk: die logische volgorde geldt enkel voor wie minstens vijf opeenvolgende jaren in de gemeente van de woonmaatschappij gedomicilieerd is.
Pech dus voor wie de afgelopen jaren meerdere keren verhuisde, wie graag dichterbij zijn werk gaat wonen of wie na een scheiding opnieuw in de buurt van familie wil wonen. Wie zich niet lokaal wil of kan binden, valt uit de boot.
Die mobiele groep heeft vaak een kwetsbaar profiel: wie de meeste moeite heeft om vijf jaar in dezelfde gemeente te wonen, heeft de grootste nood aan een stabiele thuis. Wie valt hier dus vooral uit de boot? De kwetsbare groep voor wie sociaal wonen in essentie bedoeld is.
Traagheid bij dringende nood
Corrigeert een tweede pijler dat uitsluitingsmechanisme?
De tweede pijler van toewijzing focust inderdaad op kandidaten in dringende nood: huurders die een opzeg kregen, gezinnen die tijdelijk in een noodwoning werden opgevangen of huurders van ongeschikte en onbewoonbare woningen. Kortom, voor huishoudens die dakloos zijn of dat zeer snel kunnen worden, moet snel een sociale woning beschikbaar zijn. In een context van toenemende schaarste is een snelle toewijzing moeilijk te realiseren. Je wil graag naar de hoogste versnelling, maar staat in een file die steeds langer wordt. Een alternatieve route biedt dan een uitkomst voor kandidaten met een dringende woonnood.
‘Enkel wie het geluk heeft al jaren op de wachtlijst te staan, kan bij een crisis snel geholpen worden.’
Probleem hier is dat het aandeel voor versneld toewijzen vastligt en te klein is. Concreet: voor elke woning die binnen deze pijler toegewezen wordt, komen er drie kandidaten bij. De wachtlijst voor deze pijler zal daardoor ook snel groeien. Enkel wie het geluk heeft al jaren op de wachtlijst te staan, kan bij een crisis snel geholpen worden.
Gemeentelijk doelgroepenplan
Dan maar hopen dat de laatste pijler wonderen verricht?
Die pijler kan voor sommige kandidaten inderdaad een extra kans betekenen. Binnen deze derde pijler kunnen steden en gemeenten een doelgroepenplan opmaken, bijvoorbeeld voor dak- en thuislozen.
Kandidaten in hoge en dringende nood zullen in sommige gemeenten dus zowel in de tweede als derde pijler geholpen kunnen worden. Eenzelfde kandidaat zal moeten nagaan of er een doelgroepenplan is in alle gemeenten waar hij wil inschrijven en of hij ervoor in aanmerking komt. Dit biedt extra mogelijkheden, maar maakt het nieuwe toewijzingsmodel ook ingewikkeld.
Een afwijzingsmodel
Conclusie? Het nieuwe toewijzingsmodel sluit uit, is te traag en nodeloos ingewikkeld.
Bovendien is het geen oplossing voor het eigenlijke probleem: het gebrek aan voldoende sociale huisvesting. Zolang er te weinig sociale woningen zijn, is elk toewijzingsmodel een afwijzingsmodel. Het gevolg is dat problemen zich zullen opstapelen: uithuiszettingen, noodopvang, crisiswoningen, overlast door overbezetting en huisjesmelkerij. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Reacties [8]
Lokale binding maar dan omgekeerd?
Veronderstel een alleenstaande mama met 2 peuters en een zoontje van 8. Ze brengt de jongste zoon naar de kleuterklas en de dochter naar de lagere school. Zoon stapt zelf naar een andere school. Dan is zij net om 9 uur in het strijkatelier tot 15:00 uur omdat ze 4/5 werkt. Ze kreeg voor een aanbod voor een sociale woning in Deurne. Ze heeft voor het vorig aanbod op het Kiel bedankt omdat ze dan niet tijdig op het werk geraakt. Moet ze toch maar 3 kinderen van school laten veranderen en hopen op ander werk of verliest ze nu haar huurpremie? Wat adviseer je?
Gerichter kiezen kan helpen om te vermijden dat kandidaten uitgenodigd worden voor aanboden waar ze niet op in willen/kunnen gaan. Aan de andere kant zijn in de regelgeving voor huurpremie inderdaad ook voorwaarden voor die keuze opgenomen die ervoor zorgen dat er toch meer dwang is om ongewenste aanboden te aanvaarden.
Er zit in die zin een tegenstrijdigheid in het beleid. Aan de ene kant wil men versneld toewijzen beperken omdat er kandidaten zijn die het gevoel hebben steeds voorbijgestoken te worden. Aan de andere kant zet men kandidaten die bereid zijn te wachten onder druk om op een aanbod in te gaan.
Aan de basis ligt een budgettair motief, maar waar de huurpremie voor de ene kandidaat dan wel stopgezet kan worden wordt de duur van uitbetalen bij een andere kandidaat wel verlengd, omdat die dan langer moet wachten.
Huurpremie zou een volwaardig instrument kunnen zijn in sociaal woonbeleid, naast het aanbieden van een woning.
Het basisprobleem is een verkeerde visie op sociale huisvesting. Oorspronkelijk wou men in de sociale huisvesting een sociale mix organiseren en was sociale huisvesting voor de doorsnee arbeider een sociale verbetering.
Nu wil men sociale huisvesting alleen voor de allerzwaksten.
If you want separate services for the poor, you get poor services. Hetzelfde geldt voor de sociale huisvesting.
vreselijke toestanden zeg: kan je niet informeren bij een juridische dienst om dit aan te kaarten?
Dank je dat je dit aankaart. Ik word er pijnlijk mee geconfronteerd in de begeleiding van mijn gezinnen in Koca.
Toch een bedenking in de situatie waar ik nu probeer te helpen krijgt mama zelfs geen voorrang voor een sociale woning en overweegt de vrederechter een uihuiszetting uit de noodwoning
Dag Josee,
Zowel het oude als het nieuwe model voorzien in een voorrang voor gezinnen die hun woning moeten verlaten door een gerechtelijke procedure. Je gaat best eens te rade bij het sociaal verhuurkantoor in de buurt om zicht te krijgen op de kansen op een toewijzing als het tot uithuiszetting zou komen. Helaas zijn er veel gezinnen in nood en kan het ook dan nog lang wachten zijn. In afwachting zal het gezin op noodopvang moeten terugvallen vrees ik.
er is nog een probleem. Ik zit in d e clinch met de sociale woningmaatschappij. De combinatie CVketel en Verluchtingsysteem geeft gevaarlijke gassen vrij. Vorig zomer zijn er samen met mij, 2 techniekers, en Familiehulp bevangen geweest. De maatschappij ontkent dat er een probleem is . veiligheidshalve heb ik alles afgesloten, ook gaas en verluchting. zit nu al 6 maanden zonder verwarming, warm water in badkamer, en ik kan nergens terecht. Ook niet in andere sociale woning, omdat ze allemaal samen werken. Heb alle mogelijke instanties gecontacteerd. als sociale huurder sta ik echt met de rug tegen de muur.
Dag Marie-Rose
Spijtig om te horen dat je met technische problemen kampt in jouw sociale woning. In eerste instantie bespreek je dit best met jouw verhuurder, maar ik lees dat je dat al deed.
Er lijkt in elk geval discussie te zijn over de oorzaak of ernst van het probleem. Je kan daarbij best wat hulp en ondersteuning zoeken, bijvoorbeeld bij Familiehulp of de huurdersbond. Als er effectief een probleem is met de verwarming zal het door de verhuurder moeten opgelost worden. Als je een fout maakte bij het gebruik vraag je best ook duidelijke uitleg waar je moet op letten om kosten te vermijden.
Ik hoop dat je een oplossing vindt en niet meer in de kou hoeft te zitten.
Zeker lezen
‘Discriminatie is een feit. Ook binnen het sociaal werk’
‘De invloed van Europa op ons sociaal beleid is enorm’
‘Klimaatactivisten en sociaal werkers kunnen elkaar versterken’
Functionele cookies Altijd actief
Voorkeuren
Statistische cookies
Socialemediacookies