Terecht ongerust
Zondag 19 november 2023 kondigde zich aan als een gewone werkdag. Samen met mijn collega’s van inloopcentrum ‘De Revue’ starten we de dag met het onthaal van mensen die dak- en thuisloos zijn. Al snel bekommeren we ons samen over de bereiding en verdeling van de maaltijden.
Rond de middag bereiken ons alarmerende berichten. Bezoekers van De Revue maken zich zorgen om een lotgenoot, in een tentje verderop. We stappen samen naar het tentje. Helaas is hun ongerustheid terecht: de 55-jarige Richard is overleden.
‘Zondag 19 november 2023 kondigde zich aan als een gewone werkdag.’
Dit beeld en niet in het minste de fysieke blootstelling die hiermee gepaard ging, heeft ons getroffen. Ik durf te zeggen dat ikzelf het minst betrokken was. Ik werkte op dat moment, voor de anderen was dit een confrontatie met een overleden vriend waarvoor alle hulp te laat kwam, ondanks de interventie van een MUG-team.
Verhoor
Omdat op dat moment niemand een verdacht overlijden kan uitsluiten, wordt politie ingeschakeld. Naast een bijzondere verslagenheid die ik heb ervaren te midden van combi’s en agenten, kan ik daar niemand een fout aanpraten. Want wat doe je best in zo’n situatie? Bestaan er regels voor?
Na het verhoor, ging ik terug naar het inloopcentrum. Daar heerste een bewonderenswaardige sereniteit, zowel onder gasten als onder collega’s.
Pak van mijn hart
Het is de dagen nadien dat ik met stomheid geslagen werd. Er werd vooral op zoek gegaan naar een schuldige. De verlossende woorden kwamen na enkele dagen: de man was een natuurlijke dood gestorven. Niemand diende opgespoord en vervolgd te worden.
Er viel een pak van mijn hart. Aan gasten werd gevraagd om te stoppen met verdachtmakingen en beschuldigingen, want deze waren onnodig.
Zoektocht naar schuldigen
Helaas bleven terreinwerkers en beleidsverantwoordellijken volharden in de zoektocht naar fouten, verantwoordelijkheden en schuldigen. Wie liet steken vallen? Wie bouwde te hoge drempels?
‘Ik schrijf deze tekst omdat de zoektocht naar schuldigen ons geen stap verder brengt.’
Ik schrijf deze tekst omdat die zoektocht naar schuldigen ons geen stap verder brengt. Eerder dan te zoeken naar wie verantwoordelijk is voor een te hoge drempel of genegeerd signaal, moeten we durven erkennen dat we allemaal soms falen.
Warm nest
Ik had het geluk op te groeien in een warm nest, vanuit de overtuiging dat niemand perfect is maar je wel altijd je best moet doen, niet in het minst in het belang van wie kwetsbaar is. Mag ik oproepen om vrede te nemen met de idee dat we ons best doen, zoals ook Richard zijn best deed om op zijn manier te overleven? Kunnen we aanvaarden dat we allen nog veel kunnen leren en dat werkingen zoals de onze altijd voor verbetering vatbaar zijn omdat niets of niemand perfect is?
‘Mag ik oproepen om vrede te nemen met de idee dat we ons best doen?’
Bij De Revue bieden we met vallen en opstaan een warm onthaal aan mensen die soms verbazend boeiend zijn, maar soms ook tergend eigenwijs. Hoe schrijnend de situatie van iemand die eenzaam, dakloos of verslaafd ook kan zijn, hier timmeren we samen aan kleine succeservaringen. We willen onze warmte niet verliezen door verantwoordelijkheden door te schuiven, maar dagen iedereen, ook onszelf, uit om verantwoordelijkheid te nemen.
Knolseldersoep maken en steunberichtjes sturen
Ik stond vandaag in het inloopcentrum, maakte knolseldersoep en sneed daarbij een stukje vel van mijn vinger. Ik had een moeilijk overleg rond een afsprakennota en stuurde steunberichtjes naar enkele collega’s die langdurig ziek zijn. Ik kleurde het haar van een vrouwelijke bezoeker en zag een andere vrouw uithuilen op de schouder van mijn collega. Ik hielp een bijzonder zieke man door een verhoging van zijn dosis methadon aan te vragen.
‘Misschien had ik wel meer kunnen doen vandaag, zaken anders kunnen verwoorden en anders kunnen aanpakken. Maar ook ik ben niet perfect.’
Morgen nemen we afscheid van Richard, dus deed ik nog enkele telefoontjes om af te stemmen hoe we dat sereen kunnen doen. Het avondlijk overleg rond de gebruiksruimte liet ik passeren. Op de valreep kon ik mijn twee kleine kinderen nog zelf in bed stoppen.
Misschien had ik wel meer kunnen doen vandaag, zaken anders kunnen verwoorden en anders kunnen aanpakken. Maar ook ik ben niet perfect.
Ik ben moe en ga zo meteen slapen. Ik weet nu al dat ik vannacht zal wakker worden, met het beeld en het gevoel van die zondagmiddag, bij Richard. Deze tragische gebeurtenis is tot in mijn slaapkamer, tot in mijn bed en tot in mijn dromen geraakt. Persoonlijker kan het niet worden.
Reacties [11]
Mooi hoe jij in plaats van het zoeken naar schuldigen en fouten, oproept om te accepteren dat falen menselijk is.
Jijzelf zegt het veel beter: oproepen om vrede te nemen met het idee dat we ons best doen.
Dank voor je woorden.
Beste Pia, respect voor jullie werk. Ik weet uit eigen ervaring dat jullie job enorm veeleisend is, jullie staan in de loopgraven. Jullie verdienen een medaille. Groetjes van Melanie
Ik lees het als pleidooi voor de ‘feilbaarheid’.
Een visie dat zuurstof biedt.
Bedankt
Ik lees het als pleidooi voor ‘het feilbare’.
Een visie dat zuurstof biedt.
Dank
Heel veel sterkte voor de gasten en de andere dakloze mensen! Lees gerust mijn reactie op de Facebook pagina van Sociaal.net.
Beste, zou een centrum voor toen ‘landlopers’ genaamd toen bestond in de gemeente Wortel, opnieuw een goede oplossing kunnen zijn naast jullie bewonderswaardige inloophuizen. Waarvoor dank.
Mensen die op straat moeten leven en slapen, is een schande, in een land waar zoveel rijkdom is. Het beleid doet te weinig aan armoedebeleid. Groetjes.
Hoi Pia, ik heb zelden zo mooi, open en integer kunnen lezen wat er omgaat met mensen, die een dergelijk drama moeten beleven. De emoties, de onzekerheden, de spanningen in de groep … Mooi duidelijk en integer. Maar ja, zo kennen we je. Sterk Pia.
Groot zijn in kleine dingen is super waardevol! ❤️
Dag Pia. Wat je schrijft komt binnen. Elk leven is van waarde. De impact van gebeurtenissen als deze op lotgenoten en op begeleiders blijft vaak onderbelicht. Het vergt moed om wat er in je omgaat neer te schrijven. Verantwoordelijkheid nemen is iets heel anders dan ‘de verantwoordelijke vinden’. In jouw getuigenis duid je dat erg goed. Het eerste leidt tot vertrouwen en empathie, het tweede leidt tot wantrouwen en uitsluiting. Het gaat erom stil te staan bij de vraag of we ons werk goed doen en – meer nog – of we het goede werk doen. Nabij durven zijn, ook al kunnen we niet alles voorkomen of oplossen. Vertrouwen geven en krijgen.
Als er in situaties als deze dan toch een te duiden verantwoordelijkheid is, dan is die collectief. Elk leven is van waarde, elk mens is waardevol. Dat betekent dat ieder recht heeft op solidariteit, medemenselijkheid en toegang tot basisrechten en -voorzieningen. Zonder onderscheid of stigma. En daar schuurt het, daar lijken we ziende blind…
Daar sluit ik me bij aan. Dat neemt niet weg dat er bij de mensen in dit veldwerk al een hoog empatisch vermogen bestaat om van de aarde een mooie levensplek te maken voor iedereen en zeker voor diegenen die daarbij struikelen of moeilijk toegang krijgen tot de juiste hulp.
En opnieuw in deze Kersttijd blijft het hard te vernemen dat mensen moeten verblijven in tentjes, wegkwijnen in armoede, wereldwijd bedolven worden onder brokstukken van bombardementen, overstroomd worden door schulden of hemelwater (milieu) , of leven onder mentale terreur of misbruik … mooi dat mensen zich blijven inzetten voor de meest kwetsbaren… en dat zijn of waren we in de kern allemaal, gisteren, vandaag of morgen. En zij die sterven in ellende en eenzaamheid… mooi dat jullie hen niet loslieten en hen elke dag opwachten. Nu nog de wereldleiders….Hulde voor jullie en zij die vechten voor een méér kind- menswaardig leven.
Wat een intens verhaal. Dank voor zoveel juist aanvoelende woorden. Ik neem ze mee.
Zeker lezen
‘Misschien hoeven we mensen niet te kneden naar onze maatstaven’
‘In de politiek gaan is voor mensen met beperking geen simpele keuze’
‘Discriminatie is een feit. Ook binnen het sociaal werk’
Functionele cookies Altijd actief
Voorkeuren
Statistische cookies
Socialemediacookies