Basismodel voor methodische hulp- en dienstverlening in het sociaal werk

De bomen en het bos

De lezer kan niet stellen dat hij door de bomen het bos niet kan vinden. Vanaf de inleiding wordt duidelijk aangegeven wat de sociaal werker of student kan verwachten. Een zeer heldere inhoudsopgave maakt het mogelijk dat je professioneel kunt surfen en juist die stukken kan lezen die zinvol zijn voor één of ander probleem waar je een oplossing voor zoekt. En wie zijn weg dan nog niet kan vinden, kan terecht in het uitgebreide register en bij de web-ondersteuning van de uitgever.

Schrijfstijl, schema’s en de nieuwe benaderingen maken dit boek tot een aangenaam en boeiend geheel. Een werk om in huis, of ten minste ‘op het werk’ te hebben.

 ‘In de enorme variatie schuilen zowel kansen als valkuilen.’

De auteurs gaan aan de slag met de zeer ruime verscheidenheid aan methodieken en methodische benaderingen in het sociaal werk. De oorsprong van die verscheidenheid ligt in een samenspel van factoren. Er zijn de diverse doelgroepen, maatschappelijke ontwikkelingen, veranderingen in problematieken, benaderingen en definities.

In deze enorme variatie schuilen zowel kansen als valkuilen. De veelheid aan benaderingen laat de sociaal werker toe een keuze te maken die volgens hem het best aansluit bij het probleem waar hij voor staat. Maar de variatie kan ook tot onduidelijkheid leiden, want elke methodiek kent zijn blinde vlekken.

Eclectisch

De sterkte van dit boek is dat het inzet op eclectisch, integratief werken. De hulpverlener wordt geholpen om zijn eigen methodiek samen te stellen vanuit de sterktes van bestaande benaderingen en modellen. Afhankelijk van de problematiek stelt hij zijn werkwijze samen met onderdelen uit verschillende methoden.

Het boek construeert vanuit de sterktes van elke methodiek een basismodel om te kijken naar het eigen handelen en om eventueel in teamverband een aanpak te kiezen die nauw aansluit bij deze mens en zijn specifieke probleem.

Het boek slaagt in de ambitie om student en sociaal werker los te weken en te ‘ontroesten‘ van concrete methodieken en de hulp- en dienstverlening overstijgend te benaderen vanuit een globaliteit. Via het basismodel wordt de hulpverlenershouding van een stevig fundament voorzien om constructief aan de slag te gaan met een welomschreven doelstelling voor ogen.

Een basismodel

Het boek bestaat uit zes delen, waarvan het eerste het kader schetst. Zoals de titel aangeeft focust dit boek op methodische hulp- en dienstverlening en de nadruk ligt op het maatschappelijke karakter van de werkvorm. Het methodische werken wordt besproken als een interactioneel gebeuren dat tot doel heeft om gefaseerd en vanuit een duidelijke visie menselijke problemen door het vergroten van de zelfredzaamheid te verminderen of op te lossen.

‘Het boek daagt uit om na te denken.’

Interactieontwikkeling, cliëntontwikkeling en probleemafwikkeling zijn de processen die verder in het boek samengebracht worden in een analyseschema. Het basismodel is als een recept: het laat in de grootst mogelijke openheid alle ingrediënten zien, de verbanden ertussen en de voor- en de nadelen van elk ingrediënt. De bereiding wordt echter toevertrouwd aan de professionaliteit van de sociaal werker.

Als we eerlijk zijn, moeten we vaststellen dat verandering, complexiteit en onvoorspelbaarheid veelal de basis zijn van ons professioneel handelen. Het is dan ook goed dat dit boek uitdaagt om hierover na te denken. Het boek vraagt wel wat inspanning om het te lezen, maar het is het zeker waard.