Geen betere relaties met Donderdag Date-dag

Iedereen op date

Omdat relaties belangrijk zijn, omdat mensen verlangen naar duurzame en verrijkende relaties, omdat mensen soms te veel verlangen van relaties, omdat mensen niet goed weten hoe ze met problemen in de relatie constructief kunnen omgaan, omdat mannen en vrouwen gelukkiger zijn in een goede partnerrelatie en omdat kinderen in een positief gezinsklimaat een sterke basis vinden voor hun welbevinden en ontwikkeling…

‘Vlaanderen wil dat burgers investeren in hun relatie.’

Om al die redenen zette Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen eind vorig jaar de campagne ‘Donderdag Date-dag’ op. Er kwamen een website, posters en tips. Vlaanderen wil relaties en relatieproblemen bespreekbaar maken en aan haar burgers duidelijk maken dat investeren in relaties de moeite waard is.

Campagne

Met de campagne ging de minister in op de vraag van een rondetafel van stakeholders ‘relatieondersteuning’. Zij wilden in de media een meer realistisch beeld ophangen van relaties, en de boodschap geven dat inzet en bewuste keuzes belangrijk zijn in een partnerrelatie.

Op die manier zou ook het taboe op relatieproblemen verdwijnen. Koppels wachten immers te lang om bij problemen professionele hulp te zoeken. Op de vraag om deze hulp ook terug te betalen, hapte de minister niet meteen toe, maar dit terzijde.

Nu al besliste de Vlaamse overheid – zonder grondige evaluatie van de eerste campagne – om een vervolg te breien aan deze campagne. Collega’s en studenten gezinswetenschappen namen wel al enkele aspecten onder de loep. De bevindingen zijn niet direct van aard dat ze een grotere inzet van middelen voor een vervolgcampagne rechtvaardigen.

De campagne bereikte weinig mensen. Ze werd weliswaar positief onthaald maar meer door vrouwen dan mannen. De respondenten onthouden uit deze campagne vooral dat tijd maken voor je partner en je relatie belangrijk is. Een meerderheid zegt meer te zijn gaan nadenken over de relatie. Slechts een minderheid zegt ook meer tijd voor de partner gemaakt te hebben.

De onderzoekers besluiten dat men bij een vervolg van deze campagne er best over waakt dat de beelden en tips herkenbaarder en realistischer zijn. Ze moeten ook meer aansluiten bij de leefwereld van de doelgroep, ouders met jonge kinderen.Emmery, K. en Van Houdenhove, E. (2017), Beleving campagne “Maak van donderdag date-dag en blijf ook met je partner de beste vrienden”, Brussel, Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee).

Cruciale vraag

Beleid en onderzoekers vergeten evenwel de meest cruciale vragen te stellen. Wie of wat bepalen de beeldvorming over relaties? En wat is daarbij de invloed van campagnes als Donderdag Date-dag?

‘De soap Thuis heeft wellicht een grotere impact.’

Nu de heel populaire Eén-soap ‘Thuis’ even op vakantie is en met de lopende discussies over het al dan niet overmatige alcoholgebruik in de serie, de al dan niet realistische beeldvorming over psychiatrische patiënten (na terugkeer uit behandeling lijkt een van de protagonisten zich te ontpoppen tot een wraakengel) en het al dan niet professioneel beeld van personal coaches formuleer ik volgende hypothese…

Maatschappelijke beeldvorming wordt niet door overheidscampagnes bepaald. Informatieverstrekking via websites en posters draagt weinig of niet bij tot het wegnemen van taboes. Of anders. Jaren elke dag naar Thuis kijken, heeft wellicht een veel grotere impact op hoe de Vlaming naar relaties kijkt.

TV

In Thuis en andere tv-reeksen zien we steeds weer dat relaties niet echt duurzaam zijn. Dat het uiteindelijk toch om seks draait. Dat bij problemen de oplossingen eerder beperkt zijn. Oplossingen gaan niet verder dan zich bezatten, over er eens goed op kloppen of vreemdgaan als wraak, tot het raadplegen van huisartsen met niet alleen zelf een boeiend relationeel leven, maar ook en vooral met evidente psychotherapeutische deskundigheid inzake de dynamiek van relaties.

‘Soaps maken de zaken bespreekbaar.’

Wanneer we spreken over realistische beeldvorming inzake relaties en toeleiding naar kwaliteitsvolle hulpverlening kan dit tellen…

Zo’n soaps maken de zaken inderdaad bespreekbaar. Je moet’s ochtends eens op een schoolbus zitten en naar pubers luisteren of de sociale media volgen waar de lotgevallen en verwikkelingen van Frank & co uitvoerig besproken worden. Dit is voor velen het echte relationele leven.

Dat is ook de reden waarom soaps zo’n impact hebben op het bespreekbaar maken van bepaalde thema’s. Zo bepaalde Thuis het beeld dat veel Vlamingen hebben over de complexiteit van transgenders, meer dan welke campagne ooit kan doen. Het was ook Thuis die mensen deed nadenken over ‘seksuele dienstverlening’ aan mensen met een handicap.

Bekende Vlamingen

Naast de soaps voedt ook het relationele leven van bekende Vlamingen de maatschappelijke discussie. Het is nieuws wanneer voetballer Dries Mertens relatieproblemen heeft, TV-kok Jeroen Meus verklaart hoeveel zijn partnerrelatie te danken heeft aan professionele hulp, Eden Hazard of Lukaku Junior op jonge leeftijd vader worden of keeper Courtois scheidt van zijn zwangere vriendin…

‘Het is nieuws wanneer Dries Mertens relatieproblemen heeft.’

Deze relaties worden druk besproken. Overal komen deskundigen en experts aan het woord die aangeven hoe exemplarisch of uitzonderlijk een en ander wel is. Er volgen tips en er wordt gewezen op de mogelijkheden van professionele hulp.

Velen zijn dan op de afspraak. Kijk maar eens hoe het relationele leven van de nieuwe Franse president Emmanuel Macron de media beheerste, waardoor vele Vlamingen nu meer weten over de betekenis van leeftijdsverschillen in relaties dan over de politieke agenda van Macron.

Evidence-based?

Op zich staande campagnes als Donderdag Date-dag zijn dan ook geen goede investering. De Vlaamse overheid zou beter televisiemakers en relatiedeskundigen stimuleren om te bekijken hoe relatiethema’s in de media aan bod kunnen komen en hoe ze mensen beter kunnen informeren over bestaande hulpverleningsmogelijkheden.

‘Welk beeld van relaties willen we in Vlaanderen?’

Professionals en onderzoekers in de stuurgroep van de campagne zouden hun medewerking afhankelijk moeten maken van garanties over een grondige wetenschappelijke evaluatie. Nu wordt veel geld gestoken in een campagne, waarbij in het beste geval een aantal marketingprincipes gevolgd worden.

Maar eigenlijk weten we niet welke beelden er bestaan over relaties en deskundige hulpverlening. En ook niet hoe deze beeldvorming tot stand komt. Welk(e) beeld(en) van relaties, relationele hulp en ondersteuning willen we trouwens in Vlaanderen? Welke visie hebben we over de verhouding van media en professionele hulpverlening, preventie en vorming, informele ondersteuning en de overheid? Voor de kwaliteit van de professionele opleiding van relatiedeskundigen is het zoeken naar antwoorden op deze vragen ook van groot belang.

Dat relaties belangrijk zijn en mensen sneller de weg moeten vinden naar deskundige ondersteuning zal niemand betwisten. Hoe dit precies moet gebeuren, is echter veel minder duidelijk. De overheid eist van professionals dat ze in het kader van ‘accountability’ ‘evidence based’ te werk gaan. Van het beleid mogen we dat ook verwachten.