Opinie

Stop de schuldindustrie

Eerste aanmaning aan de regering

Peter Heirman, Els Vandensande

Het Netwerk tegen Armoede trekt aan de alarmbel. De schuldindustrie moet stoppen. Naar aanleiding van de reportage op PANO schrijven ze een ‘eerste aanmaning’ aan de regering.

schuldindustrie

©Martin Abegglen @flickr

schuldindustrie

©Martin Abegglen @flickr

Beste regeringsleden,

De getuigenissen in de reportage van het VRT-magazine PANO over de schuldindustrie hebben u vorige week duidelijk geraakt. U was vaak oprecht verontwaardigd over de perverse effecten van een systeem dat toelaat dat sommigen grof geld verdienen aan de schulden van anderen.

Beelden zeggen duidelijk ook veel meer dan woorden. Hoewel mensen in armoede u al jaren vragen paal en perk te stellen aan de schuldindustrie bleef de schuldindustrie welig tieren.

Vorige week beloofde u echter om nu ook echt werk te gaan maken van een grens op de extra kosten die gepaard gaan met een onbetaalde factuur, om de regels van de collectieve schuldenregeling en onbeslagbaarheid grondig te herzien, om er voor te zorgen dat er sneller kan en zal worden doorverwezen naar de schuldhulpverlening, en om de regels en controle op het deurwaardersberoep te herbekijken.

‘Een structurele aanpak veegt ook voor eigen deur.’

Bovendien hoorden we minister van Justitie Koen Geens beloven dat uw reflectie grondig zal zijn. De minister heeft gelijk: de schuldenproblematiek is een complexe problematiek die vraagt om een grondige reflectie en structurele aanpak die minstens bestaat uit de volgende vier krachtlijnen:

Krachtlijn 1
Luisteren naar ervaringen en ideeën van mensen in armoede zelf

Een structurele aanpak van de schuldenproblematiek vraagt allereerst om een open en brede blik die rekening houdt met de verschillende aspecten van deze complexe problematiek. Cruciaal daarbij is om ook te luisteren naar de ervaringen en ideeën van mensen in armoede. Enkel zij kunnen immers aangeven welke mechanismen maken dat steeds meer mensen verstrikt raken in een schuldenspiraal. Zij weten ook welke maatregelen cruciaal zijn om uit die spiraal te ontsnappen.

Krachtlijn 2
Coördinatie van de initiatieven

Een structurele aanpak moedigt elke minister aan om binnen zijn eigen beleidsdomein snel en adequaat alle nodige maatregelen te nemen. Zo’n aanpak heeft aandacht voor de coördinatie van alle initiatieven. Die coördinatie kan bijvoorbeeld plaatsvinden binnen de Interministeriële Conferentie Sociale Integratie.

Krachtlijn 3
Als overheid vegen voor eigen deur

Een structurele aanpak veegt ook voor eigen deur. De overheid moet de eigen invorderingsprocedures, maar ook die van de talrijke overheidsbedrijven, herbekijken. De overheid moet het voorbeeld geven en een humane inning organiseren door bijvoorbeeld haar eigen schuldvorderingen niet uit te besteden aan de schuldindustrie en in te gaan op redelijke afbetalingsplannen.

Krachtlijn 4
Engagement op de korte en lange termijn

Een structurele aanpak van de schuldenproblematiek is een engagement op de korte en lange termijn. Op korte termijn is er nood aan een goed gecoördineerd geheel van maatregelen om de perverse effecten van de schuldindustrie in te dijken.

‘Open het debat over de toegang tot basisvoorzieningen.’

De uiteindelijke ambitie moet zijn om aan iedereen perspectief te kunnen bieden op een schuldenvrije toekomst. Onvermijdelijk zal een structurele aanpak van de schuldenproblematiek dus ook het debat openen over de toegang tot basisvoorzieningen en de hoogte van de laagste inkomens en uitkeringen. Veel mensen moeten immers elke maand schulden maken om in hun elementaire basisbehoeften zoals energie, huishuur en medische kosten te kunnen voorzien.

Belofte maakt schuld

Vergeet u niet dat belofte schuld maakt? Schulden die bovendien, zoals u sinds de Pano-reportage maar al te goed weet, snel kunnen oplopen. Zeker wanneer u het overzicht verliest of uw openstaande beloftes uit het oog verliest omdat andere prioriteiten uw aandacht opeisen. Mensen in armoede zijn uiteraard de eerste om hier begrip voor op te brengen.

‘Wij rekenen u geen kosten aan wegens laattijdige reactie.’

Wij twijfelen er echter niet aan dat u zich in de komende weken aan uw beloftes zal houden. Wij verwachten een concreet plan om de schuldenproblematiek structureel aan te pakken waarin de stem van mensen in armoede een plaats krijgt. Wij zijn daarvoor alvast beschikbaar als contactpersoon.

In tussentijd kan u op beide oren slapen: voorlopig rekenen wij u geen extra kosten aan wegens laattijdige reactie, noch geven wij onze schuldvordering uit handen aan ons incassobureau of een deurwaarder. Wij komen immers graag tot een minnelijke oplossing en kijken dan ook al uit naar de stappen die u daartoe zal ondernemen, zodat niet de schuldindustie maar haar slachtoffers als uiteindelijke winnaars uit de bus komen.

Indien dit schrijven uw concrete beleidsvoorstellen en acties heeft gekruist, kunt u deze herinnering uiteraard als niet verzonden beschouwen.

Met vriendelijke groet,

Het Netwerk tegen Armoede

Reacties [4]

  • Braet R:

    De regering moet voor eigen deur vegen : slechte informatie op internet die Notarissen de gelegenheid geven toch voor gedane arbeit te innen voor werk onder de zgz gratislimiet.
    Geen informatie op de ministerriele webstekken over bv.:afslagen van erfenis.
    Mutualiteiten (=verzekering van gestorvenen weigert te betalen omdat echtgenoot erfenis afslaagt. Fout want gezien iedereen voor eigen ziekteverzekering betaalt is het onlogisch dat echtgenoot daarvoor opdraait )

  • Anne Meert

    Overval op mijn bankkantoor: schade meer dan 14.000 euro. Verzekering komt niet tussen voor diefstal. Politie stuurt verslag niet door naar de procureur, dus het komt niet voor de rechtbank -> schulden en onterecht ontslag. Uitwinningsvergoeding wordt niet betaald.
    Ondertussen al meer dan 14.000 euro betaald aan intresten, schuld is opgelopen tot meer dan 23.000 euro.
    Schuldbemiddeling afgebroken wegens aankoop bril (hoognodig). Voor My Trust kom ik niet in aanmerking wegens onvoldoende inkomen. Toekomst uitzichtloos. Wie ben ik, wat mag ik nog zijn? Een mens of een uitgeknepen zak, afval!

  • Sara Waelbers

    De media-aandacht drukt publiek en politiek met de neus op de feiten. Inkomens zouden minimaal moeten volstaan om een menswaardig leven te leiden. Automatische rechtentoekenning kan veel verbeteren. Ook beperking van kosten: vooral de huur vraagt zo’n grote hap uit het budget dat andere levensnoodzakelijke kosten niet kunnen betaald worden. Investeren in sociale huisvesting en huursubsidie dus! Invorderingskosten mogen geen verkapte straf zijn. Maar gerechtskosten zijn uit de pan geswingd en er is een remgeld voor een ‘pro deo’ advocaat ingevoerd. Het systeem van kosteloze rechtspleging wordt te weinig gebruikt. Dat moet anders voor wie een laag inkomen heeft. De diensten schuldbemiddeling van OCMW’s en CAW’s kunnen perspectief bieden, als we het nodige ‘krediet’ krijgen: als de voorstellen die we doen, worden aanvaard zonder extra invorderingskosten. En we voldoende slagkracht hebben om zonder wachtlijsten iedereen die met schulden geconfronteerd wordt, te kunnen bijstaan.

  • Kristien Van Gyseghem

    Moet alles eerst in de openbaarheid komen voor er iets beweegt?
    Ik ken het fenomeen ‘deurwaarders en inbeslagname’ reeds van in mijn kindertijd, ben nu 62 jaar!
    Ondertussen kom ik, via onze vzw, weer in contact met mensen die in schuldbemiddeling zijn . Je acht het niet voor mogelijk hoe schuldbemiddelaars soms te werk gaan. Als mensen denken dat alles betaald is komen ze tot de conclusie dat er weer schulden bijkomen. Iedere schuldeiser krijgt deel van de koek maar nooit volledige bedrag zodanig dat er altijd dient betaald te worden.
    Het is dan ook niet te verwonderen dat mensen moedeloos worden en het soms niet meer zien zitten…….
    Ik vind het onrechtvaardig dat mensen, op om ‘t even welke manier, profijt halen uit miserie van andere mensen…..

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.