Opinie

‘Een op twee sociale huurders fraudeert.’ Werkelijk?

Thomas Detombe

Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele creëert het beeld dat de helft van de sociale huurders fraudeert. Duiding bij hoe de cijfers tot stand kwamen, toont een andere realiteit. “Waarom dan toch kiezen voor communicatie die mensen tegen elkaar opzet?”, vraagt Thomas Detombe zich af.

Diependaele

© Unsplash / Sinitta Leunen

Plaats ruimen

Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) zet door in zijn strijd tegen sociale huurfraude. Na de aankondiging dat er extra sancties komen voor huurders die te groot wonen, pakt hij nu uit met cijfers die aantonen dat veel sociale huurders een eigendom in het buitenland bezitten. En dus: plaats moeten ruimen voor mensen die wél recht hebben op een sociale woning.

‘De helft van de gecontroleerde sociale huurders liep tegen de lamp. Is het probleem echt zó groot?’

309 sociale huurders liepen al tegen de lamp, aldus N-VA op haar facebookpagina. Dat is bijna de helft van wie er tot dusver gecontroleerd werd. Ik schrok. Zou het probleem echt zo groot zijn?

Cruciale nuance

VRT stak haar licht op bij de minister zelf. Pas dan volgt een cruciale nuance: er wordt enkel gecontroleerd bij een vermoeden van misbruik. Bijvoorbeeld na een tip van de buren. Of als men merkt dat er maandenlang nauwelijks energie wordt verbruikt in de woning. Pas dan gaan gespecialiseerde onderzoeksbureaus aan het werk en stellen ze in bijna de helft van de gevallen fraude vast.

Waarom vergeet N-VA die cruciale nuance mee te geven in haar officiële communicatie? De vraag is ook: wat beschouwt de minister als fraude? Wie samen met drie broers een woning erft, is voor een vierde eigenaar van die woning. Dan moet je uit je sociale huurwoning. Tenzij je je geërfde eigendom verkoopt. Maar wat als je broers niet willen verkopen? Ergens een eigendom hebben, lost niet altijd je directe woonbehoefte op. Daarover hoor of lees je niets bij de N-VA.

Cijfers moeten kloppen

“Hier een sociale woning, maar wel een heel appartementsblok in het buitenland: een op twee gecontroleerde huurders loopt tegen de lamp”, kopte Het Laatste Nieuws. Die misleidende titel komt in blokletters terug op de facebookpagina van zowel N-VA als van minister Diependaele zelf.

 ‘Controles gebeuren na een stevig vermoeden rond fraude. Een cruciale nuance.’

“Er is geen tekort aan sociale woningen, maar een teveel aan niet-rechthebbenden”, reageert een lezer van Het Laatste Nieuws daarop. Beseft minister Diependaele dat hij met ongenuanceerde cijferweergaves voeding geeft aan precies dat soort absurde ideeën? Het zet mensen tegen elkaar op: woningbezitters tegen (sociale) huurders, sociale huurders tegen elkaar. De minister zal dat laatste uiteraard ontkennen, maar zijn communicatiekeuzes spreken hem tegen.

Minister Diependaele wijst er in de Vlaamse regering consequent op dat de cijfers moeten kloppen. We kunnen niet meer geld uitgeven dan we hebben. Daar valt inderdaad iets voor te zeggen. Het zou hem sieren als hij ook in zijn strijd tegen sociale fraude op de juiste manier met cijfers omgaat.

Ongelukkige framing

Eenzelfde ongelukkige framing zie je bij sociale huurders die ‘te groot’ wonen. Vanaf oktober 2023 zullen huurders 52 euro betalen per ‘overtollige kamer’. Vandaag is dat 32 euro. Huurders met een contract van bepaalde duur moeten verplicht uitwijken naar een kleinere woning. Ook daar schept men het beeld dat veel sociale huurders als koningen in kastelen wonen. En dat het probleem dáár ligt, bij de overconsumptie van ruimte.

Een sociale huurder vertelde me dat veel mensen met een vast huurcontract de verhoogde ‘onderbezettingsvergoeding’ gewoon zullen betalen. Dat maakt hun dagelijks leven moeilijker -52 euro is veel geld – maar verhuizen is soms geen optie. Mensen zijn ingebed in een lokale gemeenschap, investeerden in hun sociale woning en betalen liever wat meer dan alles wat ze opbouwden op te geven.

‘Overtollige’ ruimte

Ik begrijp dat men het beschikbare aanbod rationeel probeert te verdelen. Maar wat doe je dan met gepensioneerden van wie de kinderen uitvlogen? Of mensen die overtollige ruimtes in huis benutten als hobbykamer of als bureau voor thuiswerk? En wie bepaalt hier eigenlijk wat ‘overtollig’ is? Misschien moeten we die overtolligheidslogica maar even doortrekken naar de zwaar gesubsidieerde bedrijfswagens. Te grote auto? Sorry, wisselen voor iets kleiner.

‘Te grote bedrijfswagen? Sorry, wisselen voor iets kleiner.’

Net zoals de focus op fraude zijn boetes op overtollig ruimtegebruik het gevolg van falend beleid. Een beleid dat er niet in slaagt om voldoende sociale woningen te bouwen voor iedereen die daar recht op heeft. Een beleid dat focust op de (her)verdeling van schaarste. En daarbij in één beweging veel sociale huurders als fraudeurs of profiteurs wegzet.

Ter herinnering, de andere cijfers: Vlaanderen telt 175.000 sociale woningen. Eind 2021 stonden 182.000 mensen op een wachtlijst. Uit die enorme groep spoorde minister Diependaele sinds het begin van zijn strengere controles 309 fraudeurs op. Proficiat. Wie onderaan de wachtlijst stond, schuift nu op naar plaats 181.691.

Reacties [12]

  • alain jean dolle

    dag,ik ben 53 jaar en alleenstaande! ben ook ingeschreven voor een sociale woning voor 1 persoon,waarom duurt dit zo lang?+- 7 jaar wachten ongeveer volgens de lijst!!! ik ben van brugge.

  • Marie-Rose

    Ik ken inderdaad huurders die een gedeelde eigendom hebben in het buitenland. Geerfd huis van de ouders, waar de broers gebruik van maken en de zussen niet welkom zijn. Zij hebben niks te zeggen. En als ze hier nu wonen en werken hebben ze ook niks aan dat gedeelde eigendom. Van Diependaele heeft miljarden liggen voor nieuwe sociale woningen. En het wordt hoog tijd dat er ook eens een onderzoek gedaan wordt naar de staat van de verhuurde woningen, vooral bij de nieuwbouw zijn nog al wat mankementen, wateroverlast, co vergiftigingen waar nooit iets van in de media komt, waar niks aan gedaan wordt. Begin daar eens mee. Grondige renovaties en waar kan degelijke aanpassingen aan het nieuwe energieprobleem: Hier accumulatievuren die s’nachts blijven dol draaien tot 24 graden, waar is dat voor nodig? Ook als sociale huurder willen wij kunnen besparen en zo meewerken aan het milieu. Gedeelde waterverbruik leid niet tot besparen.

  • Peter De Ceulaer

    Maar alles afdoen als stemmingmakerij is ook weer stemmingmakerij. Kom zelf eens met een constructieve maatregel die inderdaad misbruik tegengaat. Als het misbruik geen 50% is maar 5%, dan is dat nog steeds 5% te veel. Met uw eenzijdig betoog geeft u geen bezorgdheid aan omtrent het misbruik en gooit u dus olie op het vuur. U werkt zo polarisering in de hand.

  • trui

    Blij met dit artikel want het is ‘huilen met de pet op’ – het is de ene achter de andere ‘move’ om het sociaal woonbeleid stapsgewijs uit te hollen – en de sociale huurder te stigmatiseren! wat zeg je van sociale huurwoningen die geprivatiseerd worden en twee weken nadien worden doorverkocht aan 3x de aankoopprijs. Kan daar eens een stokje voor gestoken worden? Ik betaal liever belastingen voor een “solidaire maatschappij” dan bij te dragen aan wie heeft nog meer te geven (heet dat niet het mattheus-effect?)

  • marleen

    Het zou fijn zijn als dit in het nieuws wordt gebracht. Want het is weer koren op de molen voor vlaams-belang stemmers

  • Van Tricht Alexander

    er zijn gewoon té weinig sociale woningen , mensen tegen elkaar opzetten was – naar mijn bescheiden mening – iets voor ‘het Oosteuropese blok , aangestuurd door Moskou’ , deel uitmakend van de koude oorlog , de zgn. kliklijn O zo weinig inzicht .

  • Riet Daelman

    Ik vind ook dat er best een minimaal jaarlijkse controle/bezichtiging mag gebeuren van de sociale huurwoning. Er zijn huurders die de woning niet onderhouden en ervoor zorgen dat sociale huurmaatschappijen nog weinig moeite doen om noodzakelijke renovaties uit te voeren bij huurders die hun wél optimaal onderhouden. Niet goed onderhouden…een verwittiging…opnieuw controle maand later..weer niet in orde..nog een maand krediet en tijd. Volgende controle niet in orde..sancties nemen..desnoods huur opzeggen. Want nu moeten de correcte huurders het bekopen. Dat is onrechtvazrdig en maakt mij vaak boos.

  • Riet Daelman

    En wat met diegenen die onrechtmatig aan een sociale woning zijn geraakt. Niks wachtlijst voor hen want ons kent ons !!

  • Katleen

    Als ze sociale huurders terug de kans zouden geven om hun sociale woning aan te kopen, dan is er terug budget vrij om nieuwe sociale woningen aan te kopen en degene die de woningen kunnen aankopen verdwijnen van de sociale huurmarkt. Win-win.

  • Lahaye Katelijne

    En dan is er nog niets gezegd over de mensen die na hun scheiding meer dan 25000 euro overhouden, maar te weinig om iets , zelfs een studio te kopen. Zij vallen sinds kort uit de boot en op de privemarkt huren met een (ziekte)uitkering lukt niet, want spaargeld al wil je het eraan besteden wordt niet in aanmerking genomen. Waar moeten zij naartoe. Schandalig!!! 😡

  • JOHAN

    De NVA minister heeft een stigmatisering ingezet tegen sociale bewoners om zonder teveel tegenstand van de publieke opinie zijn verdoken agenda van privatisering te kunnen doorvoeren. Punt uit. Al de rest is gepalaver naast de kwestie

    • Bieke

      Inderdaad, Johan! Ronduit schandalig.

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.