Dit is jouw leven

Met dit ‘hulpboek’ willen de auteurs ons dit opnieuw laten inzien. Mogelijks zijn we dit uit het oog verloren door de eisen en de verwachtingen van onze omgeving, het systeem waarin we functioneren of de maatschappij waarin we leven. We moeten terug inzien dat we onszelf mogen zijn. Dat we op die manier goed en waardevol kunnen zijn, vreugde en geluk kunnen ervaren. Dat we onszelf kunnen ontplooien en verbondenheid ervaren met onszelf, onze omgeving en zelfs met een groter geheel.

Positieve emoties

In het begin van dit boek ligt de focus op vreugde en plezier. In plaats van het leven van de negatieve kant te benaderen, vraagt men om de focus te verplaatsen naar de leuke, gelukkige ervaringen en emoties. Er zijn tien belangrijke positieve emoties: plezier, dankbaarheid, kalmte, belangstelling, hoop, trots, vrolijkheid, inspiratie, ontzag en liefde.Fredrickson, Barbara L. (2009), Positivity. Ontdek de kracht van positieve emoties, Spectrum, Houten.Deze positieve emoties helpen je om je aandacht te verbreden. Je wordt creatiever en voelt je meer verbonden met anderen. Je wordt behulpzamer, genereuzer en meer vergevensgezind.

‘Positieve emoties helpen om je aandacht te verbreden.’

Ieder mens bezit een aantal sterke kanten of kwaliteiten. Het kennen van deze sterke kanten, ze ontwikkelen en ze kunnen gebruiken, leidt volgens onderzoek tot plezier en groei.Linley, P. Alex (2015), Positive Psychology in Practice, John Wiley & Sons Inc, Hoboken.Dit plezier wordt regelmatig door onszelf in de weg gestaan. We zijn ‘gepreoccupeerd’ met onszelf en dat verhindert ons om vrijuit te genieten, om onszelf te zijn. We piekeren over onze mogelijkheden, of we voldoen aan de verwachtingen van anderen, hoe we overkomen.

In de flow!

De auteurs stellen dat we moeten proberen om regelmatig in onze ‘flow’ te geraken, om volledig op te gaan in de activiteit waarmee we bezig zijn. Dan ervaren we veel energie en plezier. Die flow ontstaat het makkelijkst bij uitdagingen en activiteiten die nauw aansluiten bij onze sterke kanten of kwaliteiten. Het resultaat is hierbij ondergeschikt aan het proces. Daarom raden ze aan om zowel in je vrije tijd als in je werk die activiteiten op te zoeken die je in je flow brengen. Volgens Csikszentmihalyi kan de flow-ervaring ons leven rijker, intenser en zinvoller maken.Csikszentmihalyi, Mihaly (2001), Flow. Psychologie van de optimale ervaring, Boom, Amsterdam.

‘Optimisme en hoop zijn aan te leren.’

Omdat niet alle projecten die je aanvat succesvol verlopen, is het belangrijk om goed met tegenslagen om te gaan. Hiervoor is het nodig om voldoende vertrouwen te hebben in jezelf en in de toekomst. Je moet geloven dat je voldoende mogelijkheden hebt om je leven zelf vorm te geven. Hiervoor zijn optimisme en hoop nodig. Beide zijn volgens de auteurs aan te leren.

Vriendelijk voor jezelf

Om gelukkig te zijn, moeten we vriendelijk zijn voor onszelf. Vaak zijn we te kritisch voor onze prestaties, ons uiterlijk, onze sociale vaardigheden. Deze zelfkritische houding werkt stress, onzekerheid, agressie en somberheid in de hand.

Om tot geluk en welbevinden te komen is het nodig om zelfwaardering en compassie te hebben. Zelfcompassie is de onvoorwaardelijke vriendelijkheid voor jezelf. Bij ongemak in je leven beseffen dat dit onderdeel is van het mens-zijn en dat het niet nodig is hiervan weg te lopen. Zelfwaardering is hier een verlengde van. Ook al heb je net als ieder ander mens tekortkomingen en maak je fouten, toch ben je tevreden met de dingen waar je gemiddeld in bent, en geniet je van je sterke kanten.

‘Een zelfkritische houding werkt stress en onzekerheid in de hand.’

Soms gebeuren er in ons leven erg ingrijpende zaken die alle positieve emoties lijken weg te vegen. De confrontatie met levensbedreigende situaties zoals ziekte, ongelukken of natuurrampen is aangrijpend, rauw en zinloos. Toch blijkt de mens over een ongelooflijke dosis veerkracht te beschikken waardoor mensen aangeven dat ze door die traumatische ervaring juist gegroeid zijn als mens. We transformeren het negatieve naar iets positief. Dit noemen de auteurs posttraumatische groei. Zelfbepaling en een aantal coping-strategieën kunnen ons daarbij helpen.

Het belang van relaties

Naast het individuele benadrukt dit boek ook het belang van relaties en communicatie voor een positief leven. De kwaliteit van onze relaties is essentieel voor onze dagelijkse levensvreugde. Zowel in de liefde, bij familie en vriendschappen als op het werk. Om positieve relaties te ontwikkelen, helpt een compassievolle communicatie met de ander. Geweldloze communicatie geeft handvatten om je eigen behoeften te onderkennen en duidelijk over te brengen. Het helpt ook om met compassie te luisteren naar de andere en zo diens gevoelens en onderliggende behoeften te detecteren.Rosenberg, Marshall B. (2012), Geweldloze Communicatie. Ontwapenend, doeltreffend en verbindend, Lemniscaat, Rotterdam.

In het laatste hoofdstuk gaan de auteurs nog een dimensie verder. Ze stellen dat het individu in het spirituele verbinding zoekt met een grotere kracht of dimensie.

Een luchtig, leesbaar boek

Dit luchtige boek sluit aan bij recente visies rond coaching, appreciative inquiry en talentmanagement, waar de focus ligt op het positieve, de mogelijkheden en de aanwezige kansen. Tekorten, werkpunten of zwakheden worden aanvaard, maar verder niet behandeld. Deze insteek werkt zeker bij een hele groep mensen, zowel in de privésfeer als in professioneel verband.

‘Dit boek sluit aan bij recente visies rond coaching en appreciative inquiry.’

De oefeningen na elk hoofdstuk maken er een echt werkboek van, een ‘hulpboek’ dus zoals het op de omslag staat. De kwaliteit van de oefeningen varieert van heel oppervlakkig tot redelijk diepgaand. Elke lezer kiest welke oefeningen hij doet. De afwisseling tussen theorie en oefeningen maakt dat de lezer later nog eens teruggrijpt naar een bepaald thema of een bepaalde oefening waar hij of zij op dat moment behoefte aan heeft.

Het laatste hoofdstuk over de spirituele dimensie vond ik te zweverig, en volstrekt overbodig in dit voor het overige zeer leesbare geheel.