Bevlogen blijven in het orthopedagogisch werkveld

Onderzoek

Om een antwoord te formuleren voerden de auteurs tussen 2012 en 2015 een bevlogenheidsonderzoek uit in de social profit. Dit gebeurde in residentiële organisaties waar hulpverleners regelmatig geconfronteerd worden met een uitdagende context.

Die hulpverleners werden bevraagd en uitgenodigd voor interviews. Hierin werd ingegaan op de invloed van de leiderschapsstijl van eerstelijnsleidinggevenden op de bevlogenheid van hun medewerkers. Daarbij werd ook aan die leidinggevenden gevraagd wat hun bevlogenheid bepaalt en hoe zij zelf de bevlogenheid van hun medewerkers versterken.

‘Het boek combineert ervaring, onderzoek en praktijk.’

Het boek blijft praktisch en herkenbaar. Het combineert ervaringsquotes, onderzoeksresultaten en praktijkmodellen. In vijf fijn geïllustreerde hoofdstukken wordt de essentie verteld: Wat is bevlogenheid? Wat beïnvloedt die bevlogenheid? Hoe bevlogen ben jij als leidinggevende? Hoe geef je vleugels aan je medewerkers? En wat maakt van jou een leider die je medewerkers vleugels geeft?

Bevlogenheid

Bevlogenheid wordt in de wetenschappelijke literatuur omschreven als een positieve, affectief-cognitieve toestand van opperste voldoening, gekenmerkt door vitaliteit, toewijding en absorptie. Erg betrokken en gemotiveerd dus.

Het is fijn om lezen dat sociale professionals in de eerste plaats cliënten en collega’s noemen als factoren die bevlogenheid beïnvloeden. Daarnaast zijn er nog een pak andere zoals samenwerking met externen, taakdiversiteit, werkdruk, leidinggevenden, organisatie, autonomie en participatie, persoonlijke kenmerken en ‘emotional labor’, de emotionele inspanning om emoties te uiten of te verbergen.

Interessant is hoe de auteurs aandacht schenken aan de paradox van een vriendschapscultuur. Ze zien er zowel positieve krachten als valkuilen in voor de bevlogenheid. Ze benoemen emotional labor als een belangrijk spanningsveld, namelijk de mate waarin je emoties kan tonen aan anderen en je geen emoties dient te verbergen, voor te wenden of op te wekken.

Dubbelrol

In het derde hoofdstuk behandelen de auteurs de dubbele rol van de leidinggevende: je bent tegelijkertijd hulpverlener en leidinggevende. Je bevlogenheid wordt dus beïnvloed door de hierboven genoemde factoren. Daarnaast geeft het verantwoordelijkheid dragen als leidinggevende betekenis aan je werk. Ook dat geeft energie.

 ‘Verantwoordelijkheid dragen geeft energie.’

De auteurs leggen de nadruk op krachtgericht coachen en de participatiegraden van de organisatie. Als leidinggevende kunnen inzetten op deze twee zaken faciliteert je bevlogenheid.

Coachen

In het volgende deel geven de auteurs concrete adviezen aan leidinggevenden om mensen bevlogen te houden. Het gaat over leiding geven met een hart, coaching bieden, transformationeel en situationeel leiderschap, participatie en feedback geven. Geen vernieuwende inzichten maar wel op een handige, concrete manier bij elkaar gebracht via tips en interessante websites.

In het laatste hoofdstuk wordt concreet gemaakt welke vaardigheden en rollen je moet beheersen om je medewerkers vleugels te geven. Ook daarbij wordt het belang van coaching en participatie benadrukt. Medewerkers motiveren om te werken aan professionele ontwikkeling houdt hen positief geëngageerd.

Leiderschapsstijl

Voor mij is dit een boek dat in sneltempo enkele elementen samenbrengt om inderdaad bevlogenheid te creëren, maar ook om je eigen leiderschapsstijl te evalueren. Misschien iets te weinig diepgaand, maar op die manier blijft het wel werkbaar als praktijkboek.

 ‘Het boek helpt je leiderschapsstijl te evalueren.’

Dit werk is niet direct vernieuwend maar werkt door zijn handige, toegankelijke vorm wel inspirerend. Het is dun en je hoeft het niet helemaal te lezen om er mee aan de slag te kunnen. Daar ligt precies de meerwaarde: je moet er mee aan de slag en kijken wat werkt voor jouw specifieke setting. Ik zal de inhoud zeker gebruiken in een lezing om onze medewerkers bevlogen te houden.