Open brief: ‘Zorg voor kwetsbaren maakt onze samenleving tot wat ze is’

Dag Wouter

We hadden deze brief ook met ‘Geachte Minister’ kunnen beginnen, maar vermits je nu deel uitmaakt van de sector, waarin titels en posities niet zo erg meespelen, schrijven we je aan met Wouter. Dat maakt dat we de toon van deze brief niet te formeel moeten houden.

Deze aanspreking houdt ook in dat we je welkom heten. Als iemand van ons. We hopen echt dat je er deugd aan gaat hebben, dat je binnen vijf jaar voldaan kan terugblikken op deze periode. We hopen trouwens ook dat wij dat gaan doen.

‘We heten je welkom, als iemand van ons.’

We schrijven je een open brief, zodat iedereen die bij het beleid rond mensen met een beperking betrokken is, kan meelezen. Het feit dat daarmee heel Vlaanderen onze opinie kent, en er over kan zeggen wat ze ervan denken, is mooi meegenomen.

Vlaamse canon

Wouter, we willen het eigenlijk hebben over die Vlaamse canon. We vinden dat een topidee, zo’n lijst van ankerpunten uit onze Vlaamse cultuur, geschiedenis en wetenschappen.

Je bent het allicht met ons eens dat we hiervoor op zoek moeten gaan naar wat onze samenleving maakt tot wat ze is. Voor ons komt daar één iets heel duidelijk naar boven drijven: de zorg voor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving.

Als wij iets aan inburgeraars of jongeren willen meegeven, is het wel dat. Dat onze verzorgingsstaat er altijd voor gekozen heeft om daarin te investeren, dat we dat zo willen houden en dat we dat moeten koesteren.

Investeren in gehandicaptenzorg

De mate van ontwikkeling van een samenleving is af te meten aan hoe zij met hun allerzwaksten omgaan. Investeringen in gehandicaptenzorg zorgden er dus eigenlijk voor dat we ons met recht en rede een ontwikkeld land kunnen noemen. Een welvaartstaat.

Het zou mooi zijn moest dat ergens vooraan een plek krijgen in de canon. We hebben er alle vertrouwen in dat je je gewicht in de schaal zal leggen om dat erdoor te krijgen.

‘Het is spijtig dat de canon er nog niet is.’

En weet je, we denken dat niet alleen kinderen, jongeren en nieuwkomers die canon gaan doornemen, maar ook toekomstige politici. In die zin is het spijtig dat de canon er nog niet is. Had hij al bestaan, dan had het huidige regeerakkoord er allicht anders uitgezien.

Dan had het regeerakkoord de organisaties die mensen met een beperking opvangen, nooit gelijkgeschakeld met nieuwe, veelal commerciële spelers. Dan zou de teneur van het regeerakkoord zorgaanbieders niet lijnrecht tegenover de doelgroep plaatsen.

De canon zou jullie leren dat historisch gezien de zorgaanbieders en de mensen met een beperking niet in twee verschillende kampen zitten. Dat de middelen die naar de zorg vloeiden altijd ten volle werden benut voor mensen met een beperking.

Minderjarigen

Misschien zou door de canon zelfs een nuance in het regeerakkoord geslopen zijn over de persoonsvolgende financiering voor minderjarigen. Nu staat er alleen dat dit nieuwe systeem van start zal gaan in 2020.

Nu we je toch al een advies gegeven hebben over de canon, willen we ineens een tweede advies geven over die persoonsvolgende financiering.

Dat het gros van de twintigjarigen met een beperking graag zelf de regie van zijn leven en zijn zorg in handen neemt, daar volgen we het huidige beleid helemaal in. Dat ouders van tienerkinderen met een beperking nadenken over de toekomst van hun kind, en daar hun weg in willen gaan, ook.

Regie

Wij werken allemaal met erg kleine kinderen met een beperking en hun gezinnen. Geloof je ons dat we van die ouders vaak de vraag krijgen om “het even over te nemen”?

Zou het daarom niet goed zijn om de persoonsvolgende financiering voor minderjarigen maar voor een deel van de minderjarigen te laten ingaan? Zodat ouders de keuze hebben om wel of niet in dit systeem te stappen.

‘Ontzorging is evenwaardig aan regie.’

Ouders die net te horen gekregen hebben dat hun kind een beperking heeft, staan niet altijd te wachten om de regie in handen te nemen. Sommige ouders wel, en die moet je die kans natuurlijk geven. Maar niet alle ouders staan te trappelen om met professionals te onderhandelen over de zorg voor hun kind.

Ze willen geholpen worden door mensen met veel empathie en kennis van zaken, die hen geruststellen en vertrouwen geven. En waarbij ze zien dat hun kind soms letterlijk maar vaak figuurlijk stapjes vooruitzet. Ontzorging is minstens evenwaardig aan de regie in eigen handen nemen, dus moeten we de keuze van ouders naar waarde schatten.

Daarnaast mag bij de introductie van een nieuw financieringssysteem geen kostbare tijd verloren gaan. Tijd die, zeker in de eerste levensjaren van een kind, erg belangrijk is omdat alles nog zo kneedbaar is. Het kan niet dat ouders tijd verspillen met de aanvraagprocedure voor een persoonsvolgend budget. We moeten zorgen dat het gepaste zorgaanbod heel snel gekoppeld wordt aan de beperking van het kind.

In ieder geval Wouter, we zijn bereid om verder in dialoog te gaan. Het ga je goed als minister van de kwetsbare mens.