Dikke Freddy krijgt antwoord

Hilde Crevits, politica en Vlaams minister van Onderwijs

Geachte heer Frederik De Meester, Beste Dikke Freddy,

Al meer dan 25 jaar schopt u Vlaanderen op onnavolgbare wijze een sociaal geweten met uw pertinente en beklijvende brieven vanuit de rafelkant van de samenleving. Als een eenentwintigste-eeuwse Socrates legt u de ‘notabelen’ uit de samenleving het sociale spervuur aan de schenen en vermijdt u zo dat zij het wel en wee van de meest kwetsbaren in ons land uit het oog verliezen. Zo bent u voor onze samenleving een onmisbare kanarie in de koolmijn. Bovendien imiteert u, zoals het een goede kanarie betaamt, ook probleemloos de zang van heel wat soortgenoten waardoor uw treurzang een haast universele melodie krijgt.

‘Al 25 jaar schopt u Vlaanderen een sociaal geweten.’

En die melodie moet gehoord worden. Want steeds meer mensen laten zich in hun zoektocht naar antwoorden op de uitdagingen van elke dag verleiden door de valse sirenenzang van extreem-rechts. De dissonante stemmen van de laatste verkiezingen hebben dan ook duidelijk gemaakt dat Vlaanderen meer dan ooit nood heeft aan een warm en zorgzaam lied dat élke Vlaming meeneemt. Want zoals Nelson Mandela het prachtig verwoordde: ‘Laat je keuzes je hoop weerspiegelen, niet je angsten!’

Met dit schrijven wil ik u dan ook niet alleen feliciteren met uw briljanten jubileum, maar ook een hart onder de riem steken en bedanken voor die belangrijke rol die u al meer dan een kwart eeuw speelt. Tevens wil ik u op het hart drukken dat ik met hart en ziel wil meeschrijven aan de partituur van dat hoopvol lied, zolang het maar een solidair en inclusief lied wordt voor élke Vlaming.

Met warme groet en grote appreciatie voor uw sociaal en literair oeuvre,

Hilde Crevits

Ann Peuteman, journaliste

Dag Dikke Freddy,

Ik heb de laatste tijd veel aan je moeten denken. Dat kwam door de verkiezingen. De hele tijd hoorde ik politici beweren dat het wel meevalt met de armoede. Het aantal armen is toch niet gestegen? En die laagste uitkeringen hebben ze toch in de richting van de armoedegrens opgetrokken? Ja, dát zou er nog aan moeten mankeren. Zoals je weet heb ik de voorbije jaren heel veel over het armoedebeleid, of het gebrek daaraan, geschreven. Niemand die reageerde – zeker geen politicus. Sterker nog: een column over armoede zorgde steevast voor tegenvallende leescijfers.

‘Blijf brieven schrijven, Freddy!’

Maar naar jou luisteren ze wél. Weet je nog dat we elkaar vorig jaar vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen troffen op die studiedag over dakloosheid aan de Antwerpse universiteit? Het was die dag exact 25 jaar geleden dat je je eerste brief had geschreven, vertelde je me. Terwijl we stonden te praten, kwamen de politici binnen voor het debat dat ik zou modereren. Zodra ze jou zagen staan, verdween de glimlach van hun gezicht. Dat ze gedwongen werden beleefd te luisteren terwijl jij een van je brieven voorlas, zinde hen duidelijk niet. Daardoor begonnen ze zelfs bijzonder opgefokt aan het debat. Het is jouw blik die ze niet kunnen verdragen, meer nog dan je woorden. Als jij er bent, voelen ze zich betrapt.

Blijf dus brieven schrijven, Freddy, ook nu je de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt. Zorg dat ze niet kunnen ontsnappen aan je woorden en blikken. Hoe hard ze dat ook proberen.

Hartelijk!

Ann Peuteman

Jeroen Olyslaegers, auteur

Beste Dikke Freddy,

Vorige week reed ik met mijn velo door de stad Antwerpen en ik werd drie keer om mijn oren geslagen met onnozelheid. Vlak bij de Grote Markt zag ik goed gekleed volk met golfstokken. Ieder had er een vast en een van hen, wellicht de leider, liep voorop met nog een paar extra stokken. Ik ben zeker zo curieus gelijk gij, beste Freddy, en vroeg dus aan een van hen wat de bedoeling was. De mens zei iets in een andere taal, waarschijnlijk Italiaans, en hij lachte mij ook wat uit, vermoed ik, evenzeer in het Italiaans. Een maat van mij vertelde me achteraf in een kroeg dat ik ‘urban golfers’ had gezien, maar hij wist zelf niet wat ze juist deden.

Lees ook

25 jaar brieven aan hogerop: 'Ik zie Dikke Freddy graag'

Het tweede wat me overkwam was aan de Bloedberg, geloof ik. Ik kwam er voorbij met mijn fiets aan de hand, want zoveel volk moest van alles en nog wat. Een schoon jong ding stond in het gat van de deur vanhaar boetiek en vroeg me, geheel ongevraagd, of ik ‘iets’ gebruikte voor mijn ‘huid’. Het was een valstrik, uiteraard, waarop geen enkel antwoord goed was en ik dus niks zei en verder ging, gelijk een doofstomme boer. Op het eind van de rit was ik aan de brug bij de Belgiëlei. Het fietspad daar langs de spoorbaan, zo zag ik plots, heeft een machine die het aantalfietsers telt met daaronder de boodschap ‘jij telt mee’. En dat is niet waar, beste Freddy, dat weet gij beter dan wie ook. In feite telt niemand mee en zijn we omgeven door cinema, het ene onnozele ding na het ander. En niemand ziet de Mens. Gij dus wel en gij doet dat al jaren. Gij ziet de Mens terwijl hij struikelt, liegt en schone schijn opvoert. En ge wijst en zegt: Hebt gij dat ook gezien? Heel deze brief aan u om maar te zeggen: Ja, ik heb het gezien. Doe de groeten aan uw maat Erik. Wat die allemaal heeft gezien en weet, wilt ge niet zien of weten.

Een warme groet van Jeroen (Olyslaegers)

Nico Bogaerts, hoofdredacteur Sociaal.Net

Dag Freddy,

Mag ik Freddy zeggen? Dikke Freddy vind ik te negatief. Ik weet zelfs niet of je dik bent.
Ik ben het. Eén van de mannen van Sociaal. Net. Al een jaar of 25 publiceren wij je brieven. Nu online, vroeger op papier in ALERT.

Freddy,

Ik wil je danken. Gewoon merci zeggen. Merci omdat je met zekere regelmaat een pittige brief weet te schrijven. Veelal een brief aan zij die het voor het zeggen hebben. De elite noemen ze die nu. De mannen en (weinige) vrouwen van de macht. Ik weet niet of je akkoord gaat, maar eigenlijk ben je een voorloper van de gele hesjes. Fluo Freddy. Alleen bekt dat niet.

‘Je bent een voorloper van de gele hesjes.’

Door de jaren heen werd je een spreekbuis van mensen die in armoede leven. Dat je die spreekbuis wil zijn, is mooi. Merci! De samenleving heeft mensen als jij nodig. Mensen die tegen schenen stampen. Mensen die de waarheid niet zachter maken. Mensen die schrijven waar het op staat.

Freddy,

Al een tijdje kruisen onze wegen elkaar. We hebben een aantal jaren dezelfde algemene vergadering gefrequenteerd. Ik als een door jou verguisde stafmedewerker. Jij als het lid dat altijd op dezelfde nagel bleef kloppen: waar is het cliëntperspectief? Waarom komen die gebruikers niet meer aan het woord? Het zijn toch net die mensen waarvoor al die CAW’s en OCMW’s zijn opgericht. Toch?

Wij sociaal werkers, schuldbemiddelaars, stafmedewerkers, Pol & Soc’ers en kwaliteitscoördinatoren allerhande dachten dat we goed bezig waren. Mooi niet. We gebruikten graag moeilijke woorden. Veel moeilijke woorden. Moeilijk doen om moeilijk te doen. Opblazen dus. Of misschien om te verbloemen dat we het ook niet allemaal zeker weten.

In dat bedje zijn nog steeds veel mensen ziek. Vakjargon is een moeilijk uit te roeien beest. Heel wat auteurs mispakken zich hier nog steeds aan, ook vandaag nog op Sociaal.Net. Het is een werkpunt. Iets dat ik van jou meeneem. Een les die je me leerde: de taal kan eenvoudiger en de gebruiker heeft het laatste woord.

Freddy,

De meeste van je brieven sluit jij af met het hoogdravende, ouderwetse ‘hoogachtend groet ik u’. Zo gaat dat met brieven aan de macht zeker? Ik ga dat niet doen. Voor mij volstaat een: ik zie u graag!

Nico