‘Je krijgt zo veel terug van een pleeggast in huis’

Pleegzorg paste in mijn leven

“Ik was alleenstaande en mijn broer Eddy en ik woonden in bij onze moeder. Vrienden van mij kozen eerder al voor pleegzorg. De vele gesprekken die we daarover hadden en het feit dat ik iets wilde betekenen voor een kind zonder echte thuis heeft me geïnspireerd om zelf ook in pleegzorg te stappen”, blikt Anna (60) terug op de start van haar traject. Dat is intussen meer dan twintig jaar geleden.

“Ik heb er eerst een dik halfjaar over nagedacht en alles grondig doorgesproken met mijn moeder en Eddy. Hun inbreng was bepalend in mijn beslissing, want we woonden samen in één huis.” Zowel haar moeder als Eddy stonden volledig achter de keuze van Anna om een pleegkind op te vangen. “Het positief advies van de pleegzorgdienst bevestigde voor mij dat pleegzorg echt in ons leven zou passen.”

‘Ik wilde vooral een kind in nood vooruithelpen.’

Tijdens het voorbereidingstraject had Anna niet specifiek een voorkeur voor een kind met een beperking. “Ik wilde vooral een kind in nood vooruithelpen”, legt ze uit. “Eerst ving ik regelmatig een meisje uit een voorziening op tijdens het weekend. Tot op een dag de telefoon ging en ik vanuit pleegzorg de vraag kreeg om voltijds een jong kind met een mentale beperking op te vangen dat uit een gevaarlijke thuissituatie kwam. En zo kwam Romina bij ons wonen.”

Dichter bij elkaar als gezin

Romina was toen vijf jaar. Het was in die beginfase echt een zoektocht om elkaar te leren kennen. Dat ging met vallen en opstaan, zoals je zou verwachten. “Er vloeiden veel traantjes die eerste tijd”, herinnert Anna zich. “Wat natuurlijk te begrijpen viel. Romina werd opeens bij wildvreemde mensen ondergebracht en dat vergt heel wat aanpassing. Het verliep dan ook niet altijd vlekkeloos.”

“Die eerste paar maanden besloot ik daarom om Romina zo veel mogelijk thuis te houden”, gaat Anna verder. “Zo kon ze goed aan haar nieuwe situatie wennen. Dat heeft uiteindelijk veel goed gedaan en ons echt dichter bij elkaar gebracht als gezin.”

Toen Romina bij Anna ging wonen, had ze een groeiachterstand en sprak ze nauwelijks. “We zijn met haar naar een revalidatiecentrum gegaan”, vertelt Anna. “Op drie maanden tijd was er al een grote evolutie merkbaar. Het praten ging zichtbaar vooruit en Romina voelde zich duidelijk beter.”

Pleegzorg voor volwassenen

Romina heeft een verstandelijke beperking en liep school in het bijzonder onderwijs. Toen ze achttien werd, ging de pleegzorgsituatie over naar pleegzorg voor volwassenen. “Omdat het voor Romina moeilijk is om bijvoorbeeld haar eigen spaarcentjes goed te beheren, hebben we onder andere de nodige stappen gezet om haar daarmee te helpen.”

‘De begeleiding heeft me heel wat kopzorgen bespaard.’

Anna voelde altijd de steun van zowel de school, de dienst voor pleegzorg als de dagopvang. Die maakten haar wegwijs in alle administratie en zorgden dat ze bij de juiste instanties ging aankloppen. “Die begeleiding heeft me heel wat kopzorgen bespaard. Zonder hen was het als alleenstaande echt niet simpel geweest om mijn weg daarin te vinden.”

Omgaan met hechting

Haar eerste twee levensjaren verbleef Romina in het ziekenhuis omdat haar mama niet in staat was haar op te voeden. Daardoor ontwikkelde ze een hechtingsstoornis. Samen met Pleegzorg onderzocht Anna hoe ze daar best mee konden omgaan.

“Het heeft ons enorm geholpen om te leren kijken waar bepaald gedrag vandaan komt en om daar dan gepast op te kunnen reageren. Zo leerden we dat het belangrijk is voor Romina dat mensen die met haar in contact komen de nodige afstand bewaren. Als mensen te dicht komen, zal ze bepaald gedrag vertonen om hen weer af te stoten. Ook zal ze soms verhalen vertellen die niet helemaal kloppen om aandacht te trekken.”

‘Als mensen te dicht komen zal ze bepaald gedrag vertonen om hen af te stoten.’

“Dat heeft op bepaalde momenten wel voor moeilijkheden gezorgd tussen de school, de opvang en onze thuissituatie”, gaat Anna verder. “Met veel overleg zijn we daar gelukkig uitgeraakt. Nu voorzien we standaard veel afwisseling in Romina’s dagschema. Dat geeft haar de nodige variatie.”

Romina is nu een enthousiaste jonge vrouw van 27 jaar. Tot voor kort ging ze naar school. Daar zat ze elke week in een klas voor +21-jarigen die samen allerlei activiteiten deden. “Ik hoefde niet elke dag te gaan”, legt ze uit. “Enkel op vaste dagen ging ik naar school. De andere dagen kon ik naar de opvang. Maar ik heb zelf besloten om vanaf september niet meer naar school te gaan. Ik wil thuis graag wat meer helpen en ook eens wat meer alleen gaan winkelen en zo. Ik ben klaar voor een volgende stap.”

Enkele dagen per week gaat Romina naar de dagopvang in de buurt. Dan gaan ze in groep wandelen, koken ze iets, gaan ze naar de markt voor inkopen… Ze knutselen ook samen en verkopen de gemaakte werkjes in het winkeltje van ‘Open Kans’.

Hart ophalen op de zorgboerderij

Waar Romina echt naar uitkijkt, is haar bezoek aan de zorgboerderij. Daar kan ze elke twee weken naartoe. Ze zit er samen in een diverse groep van mensen met verschillende beperkingen en leeftijden. “Op de zorgboerderij help ik de dieren verzorgen, mag ik mee koken en de dieren knuffelen. Er zijn kippen, konijnen, ezels, een hond en cavia’s”, vertelt Romina vrolijk.

‘Ik geniet van de vrijheid die ik krijg van Anna.’

Als ze mocht kiezen, zou ze er veel vaker naartoe gaan. “Alles is daar aangepast aan ons”, beseft Romina. “Ik voel me er echt gelukkig.”

En ook in haar pleeggezin bij Anna en Eddy voelt ze zich thuis. “Ik geniet van de vrijheid die ik hier krijg. Ik mag regelmatig alleen een wandeling gaan maken in de buurt. Anna vertrouwt me daarin. Ik ga ook wel eens alleen winkelen.”

Broer en zus

Eddy is Anna’s jongere broer. Toen hun moeder overleed, bekeek Eddy samen met Anna hoe zijn nabije toekomst ingericht kon worden. Eddy besefte dat alleen wonen voor hem geen optie was en wilde graag bij zijn zus blijven wonen.

Pleegzorg voor volwassenen bleek een ideale keuze. “Zeker omdat ik pleegzorg al goed kende door de situatie met Romina”, legt Eddy (48) uit. “Onze pleegzorgwerker kwam al een tijdje bij ons over de vloer, dat voelde voor iedereen vertrouwd aan.”

“Eigenlijk veranderde er niet zo heel veel”, bekent Anna. “Aangezien Eddy eerder ook al bij mij woonde, was het voor ons vooral een administratieve aanpassing. Dat kon eerst niet zo lang onze moeder nog leefde.”

Ingewikkelde brieven

Maar Anna weet dat het toch ook meer inhoudt dan enkel administratie. “Voor Eddy is het nu wel fijn om iemand extra te hebben waar hij zijn vragen aan kan stellen. Hij kent pleegzorgwerker Ine goed en vertrouwt haar volledig. En zo hoeft hij niet voor alles op mij terug te vallen. Dat creëert op een bepaalde manier voor ons beiden een soort rust.”

Eddy functioneert grotendeels zelfstandig. Hij behaalde zijn rijbewijs en verplaatst zich zelf met de auto. Maar sommige dingen lukken niet alleen. Zelf rekeningen betalen lukt bijvoorbeeld prima, maar als Eddy ‘ingewikkelde’ brieven krijgt, is het vaak moeilijk voor hem om die juist te interpreteren en te verwerken.

‘Ik heb veel vertrouwen in mijn pleegzorgbegeleidster. Ze kent me goed.’

“Ik kan voor heel veel dingen op Anna rekenen”, vertelt hij dankbaar. “Zij helpt me met allerlei administratieve dingen, want dat is niks voor mij. Pleegzorg helpt mij waar Anna niet kan helpen. Ik heb veel vertrouwen in Ine. Zij kent me goed en ik kan bij haar echt voor van alles en nog wat terecht.”

Mensen helpen

Eddy heeft een lichte verstandelijke beperking en volgde onderwijs op OV2-niveau. “Na schooltijd moest hij wel veel bijwerken voor zijn algemene vakken”, weet Anna nog. “Hij trekt behoorlijk zijn plan. Het liefst blijft hij nog een tijdje bij mij wonen. Maar hij komt wel in aanmerking om op termijn begeleid zelfstandig te gaan wonen.”

Eddy is bijzonder sociaal geëngageerd. “Ik vind het belangrijk om mensen te helpen. Ik doe ook vrijwilligerswerk bij pleegzorg. Ik help er de tuin onderhouden. Zo heb ik intussen al veel fijne mensen leren kennen en dat heeft me veel vertrouwen gegeven. Ik ben echt dankbaar voor de kansen die ik heb gekregen.”

Ambassadeur voor volwassenpleegzorg

“Mensen kennen pleegzorg voor volwassenen nog veel te weinig”, vindt Eddy. “Ik zie zelf heel veel redenen waarom je zou kiezen om een pleeggast in huis te nemen. Je krijgt veel vriendschap en hulp terug van pleeggasten zoals ik. Dat beseffen mensen vaak niet.”

Eddy helpt zelf heel graag in huis. “Ik kan poetsen, stofzuigen, stof vegen, maar ook koken. Ik heb zelfs een tijdje kooklessen gevolgd. Met Kerstmis maakte ik een volledig kerstmenu klaar voor het hele gezin!”, vertelt hij trots.

‘Het is belangrijk dat er iets voor de pleeggasten wordt gedaan.’

Anna en Eddy dragen pleegzorg een extra warm hart toe. Ze zijn allebei actief binnen de participatieraad. “We komen regelmatig samen om rond bepaalde inhoudelijke thema’s te werken en de stem van de pleeggasten uit te dragen”, vertelt Anna. “Ja, het is echt belangrijk dat er iets voor de pleeggasten wordt gedaan,” vult Eddy gedreven aan. Hij droomt ervan om voor alle pleeggasten een feest te organiseren, waar zij in het middelpunt van de belangstelling mogen staan.

Maar af en toe mag het ook op een lager pitje. Om even aan de dagelijkse sleur te ontsnappen, trekt het gezin al eens een weekendje naar de Vlaamse Ardennen. “We logeren dan bij familie of huren een huisje. En dan maken we lange wandelingen samen. Daar kunnen we echt van genieten.” Alle gezichten lichten op bij die gedachte. Een beeld om onze handen en harten aan te warmen.