Teamleiderschap als ambacht

Anders?

Er is al veel geschreven over teamontwikkeling en -ontplooiing. In die zin was ik wel benieuwd of dit boek vernieuwend of anders zou zijn. Het begint met de belofte dat er veel aandacht zal gegeven worden aan teamleiderschap en het concreet aansturen van een effectief team.

 ‘Een team leiden is een ambacht.’

Sylvia Prins is klinisch en organisatiepsycholoog. Met dit boek geeft ze aandacht aan de onderstroom van het werken in team. Ze reikt hierover heel wat methodes en denkkaders aan. Verschillende herkenbare voorbeelden uit de praktijk komen aan bod. De auteur spreekt de ambitie uit om diepgaande inzichten te bieden over teamontwikkeling. Een team leiden is voor haar een ambacht.

Niet nieuw

De inleiding is een zeer vlot leesbare tekst over de verschillende fases die een team kan doorlopen. Daarna gaat Prins in op het team als co-creatief, integraal en levend systeem, als ijsberg en strijdtoneel. Wat je hier leest, is niet nieuw. Het is wel aangenaam en duidelijk geschreven.

Hoe kijk je naar jouw team en wat is belangrijk in het achterhoofd te houden? Hier vind je een bundeling van denkkaders en methodieken. In die zin is dit boek een gids rond teamwerking. Alles is goed en duidelijk uitgewerkt, in een zeer begrijpbare taal. De hoofdstukken worden door de auteur mooi aan elkaar verbonden.

Onderstroom

Het deel over de ‘onderstroom’ werpt een interessante blik op de zichtbare en onzichtbare processen in groepen en teams. Het is belangrijk deze onderstroom te (h)erkennen. We kunnen op verschillende manieren naar deze processen kijken. Zo is het heel verhelderend om deze processen te zien als signalen die om aandacht vragen.

Verder gaat de schrijfster in op de verschillende groepsrollen in het kader van bepaalde groepsdynamieken. Door de voorbeelden wordt het allemaal heel herkenbaar.

Leiderschap

In het deel over teamleiderschap en teamcoaching ligt de nadruk op de verschillende rollen van de leidinggevende en hoe men hier bewust kan mee omgaan. Ik onthoud dat het enige gedrag waarop je invloed hebt, dat van jezelf is. Je gedrag als leidinggevende is dus erg belangrijk.

‘Je gedrag als leidinggevende is erg belangrijk.’

In het eerste deel wordt toelichting gegeven bij de vier dimensies van het TGI-model (Thema Gecentreerde Interactie) om met groepen of mensen te werken. Die vier zijn: ik (zelfsturing en eigenaarschap), wij (samenwerkingskracht), het (resultaatgerichtheid) en globe (omgevingsbewustzijn). Deze worden hier gekoppeld aan interventies rond teamcoaching. Ook de valkuilen waarmee een teamleider te maken krijgt, komen kort aan bod.

Methodieken

Tot slot gaat De Prins in op teamontwikkeling. Dat doet de auteur aan de hand van een aantal methodieken. Hier gaat het bijvoorbeeld om directe bevraging en expressie, SWOT, groepseffectiviteitsmodel, check inn en om indirecte manieren om de expressie te faciliteren, zoals metaforisch werken.

‘Dit boek is onmiddellijk bruikbaar.’

Het is een meerwaarde dat je als leidinggevende kan kiezen tussen verschillende systemen, afhankelijk van je eigen talenten, interesses en mogelijkheden en die van je team. In die zin is dit deel van het boek een soort menu, waaruit je voor je team de beste keuzes kan maken.

Dit boek is anders dan de andere boeken over leiderschap omdat het onmiddellijk bruikbaar is. Ik heb het boek doorgegeven aan de teamverantwoordelijken in onze voorziening. Dit is meteen de belangrijkste troef van het boek: je kan er vandaag al mee aan de slag.