Vermaatschappelijking is kei cool!

Integrale jeugdhulp

Het Decreet Integrale Jeugdhulp roept jongeren immers op om zelf een grotere verantwoordelijkheid op te nemen voor hun zorg. Jongeren en hun familie moeten eerst in de eigen omgeving, het eigen netwerk, gaan kijken of ze daar terecht kunnen met vragen en problemen. Er wordt dus vertrokken vanuit een stevige portie zelfverantwoordelijkheid en eigen kracht. Daardoor zal het recht op zorg “ondersneeuwen”, vreest de Kinderrechtencommissaris.

‘Ik ben heel blij met integrale jeugdhulp.’

Ik heb vorig jaar als teambegeleider gewerkt binnen deze integrale jeugdhulp, daarvoor werkte ik al vijf jaar als thuisbegeleider in de jeugdhulp. Vanuit die praktijkervaring zie ik dat anders.

Drempel

Integrale jeugdhulp creëert volgens mij net de mogelijkheid dat jongeren makkelijker naar een hulpverlener zullen stappen. Het Decreet houdt immers rekening met een belangrijke oorzaak waarom jongeren zich afkeren – ik hoop afkeerden – van de jeugdhulp. Vroeger werden hulpverleners steevast aangezet om aan jongeren te ‘trekken’. Als er met een jongere een probleem was, dan moest er een hulpverlener naast komen staan. Die hulpverlener moest de jongere willens nillens bijstaan. Volgens mij is dat dé drempel die de wetgever en hulpverlening al die jaren hebben opgeworpen. Ik heb die drempel meermaals ervaren bij mijn contacten met jongeren en hun gezinnen.

De Franse bemiddelaar Jean-François Six schrijft in zijn boek Médiation het volgende: “Sommigen zouden willen dat elk gezin in moeilijkheden opgetooid of gechaperonneerd wordt door een familiaal bemiddelaar. Dat elke jeugddelinquent of hopeloze begeleid wordt door een oudere bemiddelaar-broer. Alsof bemiddeling de universele remedie was als men zou lijden.”Six, J.F. en Mussaud, V. (2002), Médiation, Seuil, Paris.Als men bemiddelaar vervangt door hulpverlener geeft hij perfect weer waar het schoentje wringt.

Schadelijke boodschap

Als hulpverlener geef je met dit idee een schadelijke boodschap aan jongeren die moeilijkheden of problemen ervaren: “Wij hebben niet het vertrouwen dat je dit probleem alleen aan kan”. Die onderliggende boodschap voelen jongeren instinctief aan. Het is de reden dat ze zich afkeren van hulpverleners.

‘Jongeren moeten geen schrik hebben van vermaatschappelijking.’

Volgens mij probeert integrale jeugdhulp deze joekel van een drempel tussen jongere en hulpverlener weg te nemen. Door aan een jongere, zijn gezin en zijn omgeving volgende boodschap te geven: “Proberen jullie er zoveel mogelijk zelf uit te komen en als wij nodig zijn is het in eerste instantie tijdelijk en kort, zodat jullie daarna terug op eigen kracht verder kunnen. Wij geloven er in dat jullie er zelf uitkomen!”

Dat is een totaal verschillende boodschap. Jongeren moeten dus geen schrik hebben van vermaatschappelijking. Integendeel. Dat is net kei cool! Ik ben heel blij met integrale jeugdhulp omdat het vertrouwen geeft aan jongeren en hun gezinnen. Frank Deboosere zou zeggen: het is een frêle zon die achter de wolken te voorschijn komt.