De andere mogelijkheid

Kwaliteit van zorg

Kwaliteit van zorg en ondersteuning heeft alles te maken met hoe deelnemers en bewoners door hun begeleiders worden gezien. Maar ook hoe hun gedragingen en reacties worden waargenomen én welke betekenissen daaraan worden toegekend. Het doel van ‘beelden van kwaliteit‘ is om deze complexe wisselwerking zichtbaar te maken.

“De onderzoekers lopen mee met de cliënten.”

Dit boek is de weerslag van een participerend onderzoek. De onderzoekers stonden niet onzichtbaar achter een scherm, maar liepen mee met de cliënten, gingen naar hun dagbesteding en waren door hun aanwezigheid deel wat in de voorziening gebeurt.

De onderzoekers zijn getraind in het rapporteren van wat ze zien en horen. Via hun observaties zien begeleiders welke betekenis ze toekennen aan stemmingen en gedrag. Ze ontdekken welke aanpak werkt en welke juist niet.

Visie bijstellen

Een goede waarneming maakt het mogelijk om de visie op cliënten bij te stellen of indien nodig te herzien. Deze participatieve onderzoeksmethodiek legt geen handelingsalternatieven op persoonlijk vlak en binnen een team bloot. De methodiek maakt het wel mogelijk om een visie op cliënten of een aanpak bij te stellen.

Verbetering van de kwaliteit van zorg of bestaan van mensen met beperkingen, hangt in sterke mate af van het kunnen zien van ‘de andere mogelijkheid‘. En daarmee is de titel van dit boek meteen geduid.

Kwaliteitsbeleid doorgelicht

Via de beschrijvingen wordt de ruimere context van het kwaliteitsbeleid in Nederland kritisch onder de loep genomen. De auteur legt een aantal pijnpunten bloot in het werken met kwaliteitsindicatoren -en kaders die onvoldoende rekening houden met de manier waarop zorg wordt geboden.

In het bieden van zorg, en zeker bij langdurige zorg, draait veel om de kwaliteit van de verbinding die tot stand komt tussen cliënt en begeleider.

“De auteur legt een aantal pijnpunten bloot.”

Elke voorziening benoemt in haar visie opvattingen over zorg en ondersteuning. En op grond van die visie wordt de dienstverlening uitgebouwd. Het is aan de professionals om vanuit deze visie in de dagelijkse praktijk te werken en kritisch na te gaan wat ervan terechtkomt. Het project ‘Beelden van kwaliteit’ kan hen helpen.

Een spiegel voorhouden

Het beeld dat voor teams en voorzieningen wordt verkregen uit dit onderzoek levert ‘rijke data’ op. In de besprekingen van de onderzoeksverslaggeving is de teneur in de teams positief.

Een veel voorkomende opmerking was dat het project functioneert als een spiegel waarin begeleiders zichzelf en anderen aan het werk zien, en dat dit aanknopingspunten biedt voor een andere aanpak.

“Dit biedt aanknopingspunten voor een andere aanpak.”

Meermaals had ik het gevoel dat wij binnen het dagcentrum en de dagbesteding op goede weg zijn. Het boek heeft mij ertoe aangezet om collega’s en teamleden nog sterker uit te dagen om elkaar te bevragen, spiegel voor elkaar te durven zijn en elkaar andere mogelijkheden in aanpak en begeleiding te laten zien.

De ‘andere mogelijkheid’ is in ieder geval een goede aanzet voor betere ideeën.