Een week mama, een week papa?

Complex

Alvast een geruststelling: deze scherpte verdwijnt niet bij het lezen.

‘Echtscheidingen vormen een complex domein.’

Echtscheidingen waarbij kinderen betrokken zijn, vormen een ontzettend complex domein. Ze roepen niet alleen zware emoties op bij de scheidende ouders, maar kunnen helaas ook een heel negatieve impact hebben op de betrokken kinderen.

En vooral dit laatste doet recent heel wat bewegen in onze Europese samenlevingen.

Nederland

Twee voorbeelden van bij onze Noorderburen waar de jeugdwet een bevoegdheid is van de gemeenten.

In Amsterdam heeft de wethouder Jeugd (de schepen) recent een voorstel op tafel gelegd waardoor een zogenaamde vechtscheiding kan worden gezien als kindermishandeling. En bij kindermishandeling kan de jeugdbescherming (onze bijzondere jeugdzorg) ingeschakeld worden.

Rotterdam start op 1 januari 2016 met een proefproject waarbij men 60 gezinnen, een jaar nadat zij hun echtscheiding wettelijk hebben geregeld via een ouderschapsplan, terug wil laten samenzitten met een bemiddelaar. Centrale vraag: Functioneert het plan naar behoren?

De auteurs van het boek haken perfect in op deze huidige tendens. Ook bij hen staat de zorg voor de impact voor de kinderen centraal. Het vormt de rode draad door het boek, zelfs in de hoofdstukken waarin de scheidende ouders het uitgangspunt zijn.

Ontwikkelingsfase

Naast deze rode draad zijn er ook een aantal thema’s die sterk naar voren komen in het boek. Er is de belangrijke klemtoon op de ontwikkelingsfase van kinderen.

De auteurs vragen aandacht voor de verschillende noden die een kind of jongere heeft naargelang de leeftijdscategorie waarin hij valt. Dit lijkt een evidentie, maar is het binnen de echtscheidingswereld geenszins.

Een klein voorbeeld. De Belgische wetgever gaat er van uit dat een omgangsregeling die voor kleine kinderen wordt opgesteld, blijft gelden tot die kinderen de leeftijd van achttien bereikt hebben.

Het boek geeft lezers heel duidelijke inzichten en richtlijnen mee omtrent de noden van kinderen, gekoppeld aan hun leeftijd.

Verblijfsregeling

De auteurs gaan moeilijke thema’s niet uit de weg. Denk aan de verblijfsregeling, en meer specifiek de voorkeur die de Belgische wetgever sinds de wet van 18 juli 2006 heeft voor het verblijfsco-ouderschap. Een kind verblijft dan ongeveer even veel tijd bij beide biologische ouders.

‘De auteurs gaan moeilijke thema’s niet uit de weg.’

Het boek gaat in op de “niet te onderschatten” neveneffecten van deze wet. De auteurs kaarten de redenen aan die voor hen maken dat een gelijkmatig verdeeld verblijf niet goed haalbaar is.

Er zijn weinig auteurs die dit aandurven. In ons taalgebied is mij nog één boek bekend waarin op dermate duidelijke manier criteria worden aangereikt die pleiten tegen een verblijfsco-ouderschap.Singendonk, K. en Meesters, G. (2012), Kind en echtscheiding, Amsterdam, Pearson.Het getuigt van engagement voor de zaak van kinderen dat de auteurs dergelijke oefening niet uit de weg gaan.

Een wereld van verschil

Een laatste opvallend thema is dat van het bredere netwerk rond het gezin, denk aan de grootouders, familie, buren, de sportcoach en de school. Leerkrachten krijgen in het boek kleine tips die een wereld van verschil kunnen maken voor een kind.

Als het over de vorm van het boek gaat, is het prettig dat er constant voorbeelden en casussen worden gegeven waarin heel diepgaand wordt ingezoomd op een specifieke problematiek. Voor lezers met weinig ervaring met echtscheidingen wordt de materie zo heel tastbaar.

Kinderen die betrokken zijn in conflictueuze scheidingen ervaren veel leed. Dit boek biedt een belangrijk kader aan de samenleving om dit vast te grijpen. Het is een ruim kader waarin heel verschillende partners kunnen meedenken en ageren, gaande van de buurman tot de wetgever.Lees ook de bijdrage van Claire Wiewauters over ‘Kinderen en gezinstransities’ op Sociaal.Net.