Verhaal

“Politiek is maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen.”

Sociale professionals in de politiek

Lisa Develtere

In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen laat Sociaal.Net zes sociale professionals aan het woord die zich politiek engageren. Vandaag is het de beurt aan Bart Bongaerts, huisarts en kandidaat op de Lommelse Groen-lijst. “Ik stel voor om te werken met home care units, naar Scandinavisch voorbeeld.”

Bart Bongaerts is lijstduwer voor Groen in Lommel.

Stel jezelf eens voor.

Ik word dit jaar 63. Ik heb zeven kinderen uit twee huwelijken. Vier dertigers en drie kleintjes. De jongste is acht. Ik ben altijd huisarts geweest en ben al jaren voorzitter van het plaatselijk overlegplatform van de professionele eerstelijnszorg (POP). Mijn vader was ook huisarts. Hij heeft doorgewerkt tot zijn 85ste. Lange tijd heb ik met hem en enkele anderen in een associatie gezeten. Nu werk ik solo, samen met twee verpleegkundigen. Naarmate je als arts ouder wordt, wordt de job intensiever.

‘Onze job wordt intensiever en complexer.’

Hoe komt dat? 

Dat komt doordat de patiënten mee ouder worden. Ik ben vooral bezig met 85-plussers wiens medicatie ik in samenspraak met de specialist moet afstemmen. Het overleg is meestal telefonisch, want niemand heeft nog tijd. Als je patiënten wil verwijzen naar de tweede lijn, is het vaak lang wachten. Dus we proberen zo veel mogelijk zelf op te lossen. Uit de ziekenhuizen krijgen we het signaal dat we de mensen zo lang mogelijk thuis moeten houden omdat het daar stampvol zit. Dat wil zeggen dat onze job intensiever en complexer wordt. Bij een patiënt die bijvoorbeeld een longontsteking heeft, moet je dagelijks langsgaan. Je verantwoordelijkheid wordt ook groter. Iemand helpen met een keelontsteking is een heel ander verhaal dan iemand die pijn op zijn borst heeft.

Waarom heb je de stap naar de politiek gezet?

Ik heb alles samen al een tiental jaar in de gemeenteraad gezeten. Politiek is voor mij maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Ik heb nooit de ambitie gehad om buiten de gemeenteraad een mandaat te bekleden. Ik wil eerder andere mensen in het bestuur krijgen. Mensen waarin ik vertrouw dat ze iets kunnen verwezenlijken. Als huisarts schepen zijn, gaat niet. Ofwel loopt je praktijk op de klippen, ofwel ben je altijd te laat op vergaderingen. Voor mij is politiek een ontspanning. Het zijn bij Groen hele fijne mensen. Ik loop de straten niet plat om stemmen te halen. Ik steun de lijst. Ik breng ideeën aan.

Waarom koos je voor Groen?

Vroeger was ik een onafhankelijk kandidaat. Ik zat ook heel even bij Open VLD, maar daar ben ik snel uitgestapt. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen zijn we begonnen met Groen in Lommel. We haalden toen net geen zetel. Ik raak alsmaar meer overtuigd van mijn keuze voor Groen. Het milieu, mobiliteit, maar ook onze eigen gezondheid zijn belangrijke thema’s. Pas op, ik schaar me niet achter alle partijstandpunten, zeker op ethisch vlak, maar als het gaat over wat er op gemeentelijk niveau moet gebeuren zeker wel. Groen gaat over een manier van leven. Met gewone dingen content zijn. Naarmate mensen ouder worden, zie je dat ze gelukkig zijn met kleine dingen. Ze hoeven niet meer naar New York te vliegen.

Hoe reageerde je omgeving op je politiek engagement?

Ik heb mijn praktijk er nooit bij betrokken. Affiches in de wachtkamer ophangen is voor mij een stap te ver. Mensen komen in vertrouwen hun miserie of problemen vertellen aan hun arts. We weten heel veel van mensen. Maar dat wil niet zeggen dat je daarom een goed politicus bent. Ik vind dat dat zoveel mogelijk gescheiden moet blijven. Ik kan eens een brief sturen en zeggen dat ik kandidaat ben, maar ik ga duidelijk aangeven dat ik geen mandaat opneem. De meeste mensen stemmen eigenlijk niet op hun huisarts, want ze redeneren dat die dan misschien gaat stoppen.

‘De meeste mensen stemmen niet op hun huisarts.’

Wat is volgens jou de grootste uitdaging?

De vergrijzing. Er zijn 34.000 inwoners in Lommel. Vandaag zijn er meer dan 1.600 80-plussers. Dat aantal zal alleen maar toenemen. Tegen 2030 zullen er 2.700 80-plussers zijn, bijna een verdubbeling. Maar er is nu geen visie op lange termijn. De intramurale zorg zit stampvol. Als de trend van het aantal mensen dat in een woonzorgcentra verblijft wordt voortgezet, moeten we in Vlaanderen elke week een nieuw rusthuis bouwen. Dat kan dus niet. Dat is ook niet de wens van de meeste mensen. Ze willen zo lang mogelijk thuis blijven. Maar de thuiszorg is geen 24-uurszorg. Vind maar eens iemand die ’s nachts langskomt. Betaal het maar eens. De pensioenen hebben de stijgende zorgkosten niet gevolgd. Families moeten bijleggen. Ze wonen ver weg. Er is veel eenzaamheid bij bejaarden.

Welke oplossing zie je voor de vergrijzing op lokaal niveau?

Ik stel voor om te werken met home care units, naar Scandinavisch voorbeeld. Dat zijn locaties, per 2.000 à 3.000 inwoners, in de buurt van waaruit de coördinatie van de zorg gebeurt. Want ouderen hebben vaak gezondheidsproblemen. Er zit een verpleegpost, 24 op 24 uur. Mensen kunnen er gemakkelijk naartoe gebracht worden. Verpleegkundigen kunnen ook naar de mensen toe gaan. Zo’n care unit kan ook verbreed worden met een aanbod voor jongere mensen.

‘Er is veel eenzaamheid bij bejaarden.’

Dus je ziet het breder dan een lokale dispatchingsdienst voor verpleging? 

Ja. Werk in zo’n centrum ook met een sociaal werker. Vandaag zijn er al veel initiatieven. Bijvoorbeeld Rimo, een organisatie die lokaal rondgaat en aan de mensen vraagt of ze hulp nodig hebben of tijd hebben om iemand te helpen als vrijwilliger. Je ziet dat dat werkt. Maar alle initiatieven zijn gefragmenteerd. Velen zitten nog vast in hun zuil. Waarom brengt de lokale overheid dat niet samen?

Hoe zou je dit financieren? 

Daar kan je over discussiëren. Betaalt de overheid? Of trek je de kaart van de burgerparticipatie? Je kan een coöperatieve oprichten waar buurtbewoners een aandeel van nemen. Zoals soms gebeurt met windmolens. Zo kan je als burger verantwoordelijkheid nemen. Er zijn bovendien een pak mensen met tijd die zich vrijwillig willen inzetten, wat het betaalbaar maakt. Het geeft ook zoveel zin aan je leven. Ik heb patiënten wiens ouders in een rustoord overleden zijn en die net gepensioneerd zijn. Ze gaan er nog elke dag helpen. Dat is schitterend.

Reacties

We zijn benieuwd naar je mening!
Blijf hoffelijk, constructief en respectvol

 

Elke reactie wordt gemodereerd. Lees hier onze spelregels. Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.