Discriminatie op de private huurmarkt

Armen als partners

Niet iedereen krijgt gelijke kansen op de private huurmarkt. Heb je de ‘foute’ naam of achtergrond, dan beland je achteraan in de rij.

Initiatieven om deze discriminatie te bestrijden, zijn broodnodig. Daarbij is het cruciaal dat ook mensen in armoede als volwaardige partners deelenemen aan verbeteringsacties. Hun participatie moet gegarandeerd zijn in elke fase: van idee tot evaluatie.

‘Belevingsperspectief toont de weg naar beterschap.’

Mensen in armoede zijn in belangrijke mate het slachtoffer van deze discriminatie. Zij worden ook bovengemiddeld getroffen door andere symptomen van de Vlaamse wooncrisis, zoals uithuiszetting en slechte woonomstandigheden.Het Netwerk tegen Armoede omschrijft de wooncrisis als “een krapte op de private huurmarkt, een acuut tekort aan sociale woningen en fors stijgende energieprijzen”.

Vanuit hun ervaringsdeskundigheid getuigen mensen in armoede hoe deze ‘abstracte’ crisis hen treft. Vanuit dat authentieke belevingsperspectief tonen ze de weg naar beterschap. Deze voorstellen kunnen in dialoog met professionele en academische kennis een leidraad vormen voor nieuwe beleidsvoorstellen.

Aan de kant

Zo zei een deelnemer tijdens de Volksuniversiteit van de Vierde Wereld: “Telkens ik naar een huis ging kijken en de huurder vernam dat ik kinderen had, volgde hetzelfde antwoord: ‘ik zal wel eens terugbellen’. Maar de telefoon bleef stil. Immokantoren kunnen kiezen tussen verschillende kandidaat-huurders. Ze kijken naar het inkomen. Degenen die er financieel beter voorstaan, hebben meer kans op succes. Het is nog altijd de huisbaas die beslist wie de woning kan huren.”

Sommige deelnemers aan deze Volksuniversiteit zochten maar liefst gedurende twee tot zelfs vier jaar naar een woning.

De wooncrisis zorgt er voor dat verhuurders een grote keuze hebben aan kandidaat-huurders. De minst aantrekkelijke kandidaten worden al snel aan de kant geschoven. Een deelnemer vergeleek deze selectie met ‘een keuring van mensen’, zowel op basis van je uiterlijk als op basis van je werkstatus, aantal kinderen…

Deksel op de neus

Ook ten aanzien van uitkeringstrekkers en mensen die bij een vorige woonst moeite hadden hun huur te betalen of waarvan het OCMW de waarborg voorschiet, bestaat veel wantrouwen.

‘Het lijkt wel een keuring van mensen.’

De verhuurder vraagt namelijk vaak een loonbrief of belt soms zelfs naar de vorige eigenaar voor inlichtingen. Al snel krijg je als huurder met een laag inkomen dan het deksel op de neus. Een deelnemer zei hierover: “Als je aan een eigenaar zegt dat de huurwaarborg van het OCMW komt, dan grijp je naast je woonst.”

Op vlak van gezinssamenstelling stellen we vast dat grote gezinnen en alleenstaanden uit de boot vallen.

Onmenselijke realiteit

De getuigenissen tonen dat de wooncrisis zich uit in concrete discriminatie. De allerarmsten vallen ten prooi aan onbetrouwbare huisbazen. Ze komen vlugger in slechte woonomstandigheden of op straat terecht.

Een deelnemer verwoordde het zo: “Ik moest kiezen tussen een barslechte woning of de straat.” Dit is een onmenselijke realiteit die we kost wat kost moeten bestrijden.

‘De allerarmsten vallen ten prooi aan onbetrouwbare huisbazen.’

Tijdens de Volksuniversiteit geven we aan deze realiteit niet alleen woorden, maar zoeken we ook naar concrete voorstellen. Zo kan de overheid categorieën in verhuurprijzen invoeren die men koppelt aan de staat van de woning en haar energieverbruik. Of men verbouwt leegstaande gebouwen om tot sociale woningen.

Maar misschien is het belangrijkste dat we op alle niveaus de inbreng van mensen in armoede eindelijk de erkenning geven die ze verdienen. Spijtig genoeg knelt het schoentje hier te vaak.